This paper describes the influence of nitrogen and organic fertilisation and the type of crops on the contents of NO 3 -N in arable land. The large-scale environmental research was carried out in [2004][2005][2006]. Soil samples were taken from 411 places throughout the Lublin region in two seasons: spring and autumn.The concentration of nitrate(V) depended on fertilisation and crops. It was found that application of N-fertiliser above 121 kg N ha -1 caused a significant increase in the nitrate(V) concentration in the surface soil layer. The distribution of NO 3 -N in the soil profile indicated a possibility of nitrate(V) leaching during winter and early spring. On fields treated with a liquid organic fertilizer, the content of NO 3 -N was considerably higher than on the other fields. The lowest NO 3 -N was observed in straw treatments. A higher content of NO 3 -N was noted in sugar beet and vegetable objects, while fallow, rye or rough grazing decreased accumulation of nitrate(V) in the soil profile. Otrzymane rezultaty pokazują dużą zmienność zawartości azotanów(V) w zależności od nawożenia azotem, nawożenia organicznego oraz rodzaju uprawianej rośliny. Stwierdzono, że dawka azotu w ilości przekraczającej 121 kg N ha -1 powodowała istotne zwiększenie koncentracji azotanów(V) w wierzchniej warstwie gleby. Rozmieszczenie N-NO 3 w profilu glebowym wskazuje na możliwość wymycia tej formy azotu w okresie zimy i wczesnej wiosny. Stwierdzono, że na polach nawożonych płynnymi nawozami organicznymi zawartość N-NO 3 była istotnie większa w porównaniu z innymi obiektami. Najwyższą zawartość N-NO 3 w profilu gleby zauważono na obiektach, na których uprawiano burak cukrowy i warzywa, podczas gdy ugór, żyto oraz użytek zielony obniżały akumulację azotanów(V) w profilu glebowym.SŁOWA KLUCZOWE: zawartość azotu azotanowego w glebie, rodzaj uprawy, termin. nawożenie azotem, nawożenie organiczne DETAILED ABSTRACT Podstawą określenia wpływu uprawy rośliny oraz nawożenia organicznego i azotowego na występowanie azotu azotanowego(V) (N-NO 3 ) w glebie były badania środowiskowe przeprowadzone na gruntach ornych województwa lubelskiego. Próby glebowe pobierane były z 411 punktów (rys. 1), w dwóch terminach -wiosennym (przed zastosowaniem nawożenia, tuż przed siewem lub przed rozpoczęciem wegetacji roślin ozimych) oraz jesienią (po zbiorach roślin uprawnych). Badania prowadzone były w latach [2004][2005][2006]. W glebie oznaczono zawartość N-NO 3 w trzech poziomach gleby (0-30 cm, 31-60 cm, 61-90 cm). Wielkość nawożenia azotem oraz stosowany nawóz organiczny i rodzaj uprawianej rośliny ustalono na podstawie szczegółowej ankiety przeprowadzanej z rolnikami każdorazowo podczas pobierania prób glebowych. Nawożenie organiczne w istotny sposób modyfikowało zawartość azotu azotanowego(V) w glebie. Stosowanie ciekłych nawozów organicznych dodatnio wpłynęło na ilość N-azotanowgo(V) w profilu. Zawartość tej formy azotu po zastosowaniu gnojowicy zwiększyła się ponad 2-krotnie (18,8 mg N kg -1 ) w stosunku do pól, na których nie stosowan...