İnsani Yardım Lojistiğine Ayrıntılı Bir Bakış ve Bibliyometrik Analiz

Abstract

Dünya, zaman zaman doğal afetler, salgın hastalıklar, savaşlar ve diğer acil durumlarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumlar insanların yaşamlarını ve toplulukları önemli şekilde tehdit edebilir. Bu tür zorluklarla baş edebilmek ve hayatta kalanlara yardım sağlayabilmek için insani yardım lojistiği hayati bir rol oynamaktadır. İnsani yardım lojistiği kişi, kurum ve devletler tarafından afet ve acil durum yaşamış insanların acılarını hafifletmek ya da engellemek amacı ile sağlanan ulusal ve uluslararası yardım çabalarıdır. Bu bağlamda insanlığın çeşitli zorluklara karşı mücadelesinde insani yardım lojistiği önemli rol üstlenmektedir. Dolayısıyla insani yardım lojistiğinin önemi her geçen gün daha da artmaktadır. Yapılan bu çalışmada, insani yardım lojistiği ile ilgili sistemli bir yazın incelemesinin yapılması amaçlanmıştır. Gerçekleştirilmiş olan yazılı (akademik) çalışmaların incelenmesinin hem insani yardım lojistiği alanındaki gelişim düzeyinin tespit edilmesi hem de ağırlıklı olarak hangi konular üzerinde yoğunluk olduğunun belirlenmesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Bu amaçla Web of Science ve Scopus endekslerinde taranan “Humanitarian Logistics” anahtar kelimesini içeren bilimsel çalışmalar içerik analizine tabi tutulmuştur. Analiz sayesinde insani yardım lojistiği alanındaki araştırma eğilimlerinin belirlenmesi, insani yardım lojistiği alanındaki araştırmaların farklı yönlerinin de tanınması ve aynı zamanda literatürdeki boşlukların belirlenerek gelecekte yapılması planlanan çalışmalara katkı sağlaması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 2023 yılı kasım ayında çalışma verileri toplanılarak analiz edilmiştir. Analiz neticesinde insani yardım lojistiğine olan ilginin son yıllarda arttığı görülmüştür. İnsani yardım lojistiği alanında yayın yapan ülkelerin başında ABD, İngiltere, Hollanda ve Çin’in yer aldığı belirlenmiştir. Çalışmada en verimli/üretken yazarlar arasında hem WoS hem de Scopus’ta ilk sıralarda Kahn, M. ve Kovacs, G.’nin yer aldığı tespit edilmiştir.