Inslikken of aspireren van een voorwerp dat in de keel verdwijnt

Abstract

Gegeven Casus 1Een 87-jarige vrouw met een uitgebreide medische voorgeschiedenis werd in het verleden onder meer behandeld voor een mondbodemcarcinoom, waarna zij slikklachten ontwikkelde. Bij het plaatsen van een abutment op een implantaat in de regio van gebitselement 43 verdween de implantologische schroevendraaier in de keel. Er trad geen hoestprikkel op. Op een vervaardigde röntgenopname van de thorax werd het corpus alienum niet aangetroffen (afb.1a). In overleg met de maag-darm-leverarts werd besloten een buikoverzichtsröntgenopname te maken (afb. 1b). Hierop werd het corpus alienum gezien in het antrum van de maag, net voor de overgang naar de twaalfvingerige darm (duodenum). Er werd besloten om af te wachten, omdat werd verwacht dat de schroevendraaier spontaan het lichaam zou verlaten. De patiënt werd geadviseerd bij klachten van buikpijn, ernstige krampen en/of koorts direct contact op te nemen met het medisch centrum. Na 3 dagen meldde zij dat het corpus alienum haar lichaam via de natuurlijke weg had verlaten. Casus 2Bij het plaatsen van de kroon op een implantaat in de onderkaak bij een 46-jarige vrouw zonder medische voorgeschiedenis verdween de implantologische schroevendraaier in de keel. De patiënt begon direct kortdurend te hoesten, maar was niet kortademig. Op een vervaardigde röntgen-opname van de thorax werd het corpus alienum aangetroffen in de rechterlong, ter hoogte van de onderkwabbronchus (afb. 2). Een longarts werd geconsulteerd en het corpus alienum werd zonder complicaties bronchoscopisch verwijderd. De patiënt kon daarna het ziekenhuis verlaten en had bij een controle na 1 week geen klachten. BeschouwingTijdens een tandheelkundige behandeling bij een liggende patiënt bestaat het risico dat onbedoeld een corpus alienum in de keel verdwijnt. Dit is vooral het geval tijdens extracties (geheel of gedeelte van een gebitselement, amalgaamrestauraties), tijdens het passen of cementeren van een gegoten restauratie (kroon of brug), tijdens endodontische behandelingen (vijl of handruimer), tijdens orthodontische behandelingen (vooral brackets) en tijdens implantologische werkzaamheden (implantaat, abutment of implantologische schroevendraaier) (Cune, 2000;Ospina, 2005). Het is belangrijk te weten of een corpus alienum in de maag of in de longen is beland. Hoewel een corpus