İnternet Bağımlılığının Kimlik Kargaşası ve Benlik Saygısıyla İlişkisi: Ampirik Bir Değerlendirme

Abstract

Bağımlılık türleri arasında sayılıp bireyi sağlıksız bir kullanıma sürükleyen internet bağımlılığı bugünkü dijital dünyanın sorunu kabul edilmektedir. Kuşkusuz internet bağımlılığının ortaya çıkışı dinamik sorunlarda yaşanan artışa bağlı olarak gerçekleşmektedir. Patolojik internet kullanımı devamında seyreden bağımlılık; benlik saygısı ve kimlik kargaşası gibi psikodinamik sorunların eşlik ettiği bir tabloda kendini göstermektedir. Buna karşılık bu psikodinamik faktörlerin internet bağımlılığıyla ilişkiselliğine yönelik literatürde yeterince araştırmanın yer almadığı görülmektedir. Alanyazındaki bahse konu açığı kapamaya yardımcı olacak veriler ortaya koyup internet bağımlılığının benlik saygısı ve kimlik kargaşasıyla ilişkisini aydınlatmayı amaçlayan bu ampirik çalışma Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencileri örnekleminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak; sosyodemografik veri formu, Kimlik Duygusu Değerlendirme Aracı (KDDA), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ) ve Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği (YİBÖ) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Çalışma 200 katılımcıyla tamamlanmıştır. Çalışmada yaş, cinsiyet, medeni durum, üniversite eğitimi sırasında sene kaybı ve sosyal medya hesabı bulunup bulunmama durumuna göre YİBÖ ortalama puanı açısından gruplar arasında istatistiksel olarak kayda değer bir farklılık saptanmamıştır (her değişken için p>0,05). Ancak YİBÖ ile hem KDDA hem RBSÖ ortalama puanları arasında pozitif yönde ve istatistiksel açıdan anlamlı ilişki tespit edilmiştir (sırasıyla p=0,000, r=0,550; p=0,000, r=0,376). Ayrıca benlik saygısı derecesi ve kimlik kargaşasının varlığı/yokluğu durumuna göre YİBÖ ortalama puanı açısından gruplar arasında anlamlı sonuçlara ulaşılmıştır (her iki değişken için p=0,000). Bununla birlikte YİBÖ’nün kesme değerleri dikkate alınarak yapılan karşılaştırmalarda da anlamlı sonuçlar elde edilmiştir (p