W artykule przedstawiono badania porównawcze chropowatości powierzchni po frezowaniu -na sucho, z MQL i emulsją -stali węglowej C45 i stopu aluminium PA4, w zakresie wysokich prędkości skrawania. SŁOWA KLUCZOWE: chropowatość powierzchni, frezowanie na sucho, minimalne smarowanie, MQLThe article presents a comparative study of surface roughness after dry milling, with the MQL and emulsion of C45 carbon steel and aluminum alloy PA4 at high cutting speeds. KEYWORDS: surface roughness, dry milling, minimal quantity lubrication, MQL Ciecze chłodząco-smarujące wywierają istotny wpływ na przebieg procesu skrawania i efekty technologiczne [1,2,7,10]. Poza spełnieniem podstawowych funkcji obróbko-wych oddziałują negatywnie na środowisko naturalne oraz stanowisko pracy, stanowią znaczny udział w kosztach wytwarzania kształtowanych przedmiotów [3,10]. W celu wyeliminowania negatywnych skutków ich stosowania prowadzone są badania zmierzające do ich wyeliminowania lub istotnego ograniczenia. Coraz szersze zastosowanie znajduje frezowanie na sucho lub z minimalnym smarowaniem strefy skrawania (MQL) [4÷6, 8÷10]. Frezowanie na sucho i z udziałem cieczy chłodząco-smarującej było przedmiotem licznych badań [2,3,10]. Natomiast badania wpływu MQL na stan warstwy wierzchniej po frezowaniu w warunkach wysokich prędkości skrawania są nieliczne.Celem prezentowanych badań było określenie wpływu chłodzenia i smarowania strefy skrawania na chropowatość powierzchni po frezowaniu stali konstrukcyjnej C45 i stopu aluminium PA4 w warunkach wysokich prędkości skrawania.
Metodyka badańBadanie przeprowadzono na pionowym centrum frezarskim DECKEL MAHO model DMC 635 V ECO wyposażonym w urządzenie Minibooster MBII do minimalnego chłodzenia i smarowania olejem LB8000. Próbki o wymiarach 10 x 10 x 25 mm wykonano ze stali konstrukcyjnej C45 i stopu aluminium PA4. Górną płaszczyznę próbki frezowano przeciwbieżnie na długości 25 mm.Zastosowano głowicę frezarską firmy Pafana o symbolu R610.21-063 i średnicy 63 mm, wyposażoną w sześć wymiennych płytek skrawających Lamina APKT 1604 PDTR LT 30. Frezowanie stopu aluminium przeprowadzono płyt-kami Lamina APGT 1604 PDER-ALU LT-05.W trakcie frezowania stosowano następujące sposoby chłodzenia i smarowania:• E -emulsja 2% o natężeniu przepływu 6 l/min, • MQL -minimalne smarowanie mgłą olejową -50 ml/h, • S -bez udziału cieczy obróbkowej -na sucho.Przyjęto trzy wartości prędkości skrawania vc i posuwu fz oraz jedną wartość głębokości skrawania ap = 0,5 mm.Pomiar parametru Ra chropowatości powierzchni przeprowadzono na profilografometrze Hommel -Tester T2000 z 5-krotną powtarzalnością.
Wyniki badań i ich analiza Chropowatość powierzchni po frezowaniu stali C45. Wyniki pomiarów parametru Ra chropowatości powierzchni w funkcji sposobu chłodzenia i smarowania ostrza oraz parametrów skrawania po frezowaniu stali C45 przedstawiono na rys.