Investigation of Preschool Teachers’ Art Activity Practices

Abstract

Çalışmanın amacı: Araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin sanat etkinlikleri kapsamında gerçekleştirdikleri uygulamaların incelenmesidir. 
 Yöntem: Çalışma nitel bir araştırma olup, fenomenolojik desende yürütülmüştür. Çalışma grubu 15 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada okul öncesi öğretmenleri ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
 Bulgular: Araştırmada öğretmenlerin üçte birinin sanat etkinliklerinde kendisini yeterli, üçte ikisinin ise kısmen yeterli gördüğü bulunmuştur. Öğretmenlerin tamamı yarı yapılandırılmış sanat etkinlikleri yaptırdıklarını ifade ederken, birkaç öğretmen yapılandırılmamış etkinlikler de gerçekleştirdiğini belirtmiştir. Öğretmenlerin sanat etkinlikleri uygulamaları kapsamında teknik odaklı (boyama, kesme yapıştırma, sanatçı ve sanat eserinden yola çıkılan vb.), beceri odaklı (yaratıcılık, küçük kas becerileri ve duyu gelişimi) etkinlikler yaptıkları ve ortam düzenlemeleri (sanat merkezi, okul bahçesi ve duyu masası kullanımı) gerçekleştirdikleri tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin sanat etkinliklerinde sırasıyla en çok sanatsal materyaller, doğal materyaller, artık materyaller ve manipülatif materyaller kullandıkları bulunmuştur.
 Öneriler: Okul öncesi öğretmenliği lisans programlarında sanat eğitimi derslerinin erken çocukluk dönemine yönelik nitelikli ve işlevsel bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir. Okul öncesi öğretmenleri ve erken çocukluk sanat eğitimi konusunda çalışan uzmanlar, çevrimiçi veya yüz yüze eğitim ile bir araya getirilmeli ve öğretmenlerin konuyla ilgili mevcut bilgileri teorik ve uygulamalı olarak güçlendirilmelidir. Öğretmenler, erken çocukluk döneminde sanat eğitimi konusunda hizmet içi eğitimlerle desteklenmelidir. Öğretmenler, sanat etkinliklerini diğer etkinliklerle bütünleştirmeli ve sanatsal deneyimler ve açık havada öğrenme fırsatlarını bir araya getirmelidir.

Erken Çocukluk Eğitiminde Rehberli Oyuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi

“…Öğretmenler çocukların oyunlarını geliştirme ve zenginleştirme sürecinde öğrenme ortamına yeni materyaller getirerek ve materyalleri farklı sunarak öğrenme ortamını zenginleştirdiklerini söylemektedirler. Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezlerinde yaşamış oldukları sorunların incelendiği bir çalışmada çocukların problem davranışlar sergilemesi, hep aynı merkezde oynamak istemesi, sınıf yönetimi sorunları ve alan kısıtlılığı olarak belirtilmiştir (Aysu & Aral, 2016). Öğrenme merkezlerine yönelik olarak yapılan diğer bir çalışmada okul öncesi öğretmenlerinin çocukları öğrenme merkezlerine yönlendirdikleri ama çocuklara seçim olanağı sunmadıkları ve öğrenme sürecine ilişkin planlamalar için destek olmadıkları ifade edilmiştir (Günay Bilaloğlu ve diğerleri, 2022).…”

Öğretmen Algılarının İncelenmesi: Öğrenme Merkezleri

“…Öğretmenlerin, nitelikli eğitim ortamları hazırlayarak eğitim programlarının amacına ulaşmasını sağlaması açısından önem kazanmaktadır. Eğitim programlarının amacına ulaşabilmesi için eğitim ortamlarının öğrenme merkezlerini kapsayacak şekilde düzenlenmesi gerekir (Aysu & Aral, 2016;Özbay Karlıdağ, 2021). Özetle, çocukların bütün gelişim alanları göz önüne alınarak iyi tasarlanmış öğrenme merkezleri, çocukların oldukça olumlu yönde ilerlemesini desteklemektedir.…”

“…Bu nedenle, okul öncesi eğitim programında yer alan öğrenme merkezlerinin, öğretmenler tarafından oldukça dikkatli bir şekilde planlanması ve uygulanması son derece önemlidir. Bu kapsamda çocukların gelişiminde bu denli öneme sahip olan öğrenme merkezleri ile ilgili alan yazın ve araştırmalar incelendiğinde; öğrenme merkezlerinin incelenmesi (Orcan Kaçan, Dedeoğlu, Karayol & Kimzan, 2021;Tu, 2006), çocukların kendi isteklerine göre düzenledikleri öğrenme merkezlerindeki etkinlikler (Çelebi Öncü, 2017), okul öncesi eğitim kurumlarında ortamların düzenlenmesi, tasarlanması ve donanım ( Davies, Jindal Snape, Collier, Digby, Hay & Howe 2013;Demirci & Şıvgın, 2017;Dülgeroğlu & Günindi, 2022;Li, 2006;Özkubat, 2013;Özsırkıntı, Akay & Bolat, 2014;Petrakos & Howe, 1996), öğretmenlerin öğrenme merkezlerine yönelik görüşlerinin açığa çıkarılması ve uygulamaların incelenmesi (Aktın & Aşçı, 2021;Aysu & Aral, 2016;Durmuşoğlu, 2008;Güzelyurt. Dayanan, Çakır & Ahmetoğlu, 2019;Metin, 2017;Ramazan, Arslan Çiftçi & Tezel, 2018) ve serbest zaman etkinliklerinin değerlendirilmesi (Ogelman, 2014;Özyürek & Aydoğan, 2011) gibi pek çok araştırmaya rastlanılmıştır.…”

Okul Öncesi̇ Öğretmenleri̇ni̇n Güne Başlama Ve Oyun Zamanina İli̇şki̇n Görüş Ve Uygulamalari

“…Bunlar arasında 2013 okul öncesi eğitim programının; çocukların müzikal becerilerinin (Kandır ve Türkoğlu, 2015) ve okuma yazma becerilerinin gelişimi yönünden değer-lendirilmesi (Kandır ve Yazıcı, 2016), sağlık kavramı açısından incelenmesi (Sönmez ve Bilir Seyhan, 2016) ve cinsel gelişim açısından incelenmesi (Deniz ve Yıldız, 2018) amacıyla gerçekleştirilen çalışmalar olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 2013 Okul Öncesi Eğitim Programına yönelik hazırlanan etkinlik planlarının aile katılımı boyutunun incelenmesi (Kurtulmuş, 2016), 2013 Okul Öncesi Eğitim Programında yer alan kazanım ve göstergelerin gelişim alanlarına göre değerler eğitimi açısından incelenmesi (Aral ve Kadan, 2018), okul öncesi eğitim programının farklı yaklaşımlara göre uygulanan programlarla benzerlik ve farklılıklarının ortaya konması (Tuncer, 2015) ve okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezleri hakkında görüşlerinin incelenmesi (Aysu ve Aral, 2016) amacıyla gerçekleştirilen araştırmaların bulunduğu da görülmüştür.…”

“…İlgili alan yazındaki araştırmaların çoğunluğunda verilerin sadece doküman inceleme (Aral ve Kadan, 2018;Deniz ve Yıldız, 2018;Kandır ve Türkoğlu, 2015;Kandır ve Yazıcı, 2016;Kurtulmuş, 2016;Sönmez ve Bilir Seyhan, 2016;Tuncer, 2015) ve anket (Özsırkıntı, Akay ve Yılmaz Bolat, 2014; Pişgin Çivik, Ünüvar ve Soylu, 2014) olmak üzere tek bir veri toplama aracı ile toplandığı belirlenmiştir. İki veri toplama aracının kullanıldığı çalışmalarda anket ve görüşmenin (Başaran ve Ulubey,2018;Mart, 2020;Tükel,2017), doküman inceleme ve görüşmenin (Arslan ve İlkay, 2015), gözlem ve görüşmenin (Aras, 2016;Aysu ve Aral, 2016) birlikte kullanıldığı ve sayılarının nispeten az olduğu görülmüştür. Bu durum araştırmalarda, özellikle de anket ve görüşmeler aracılığıyla elde edilen verilerin genellikle öğretmenler tarafından ifade edilenlerle sınırlı kaldığını göstermektedir.…”