Investigation of Special Education Self-Efficacy and Psychological Counselor Self-Efficacy Perceptions of Psychological Counselor Candidates

Abstract

Bu araştırmanın amacı rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans programına devam eden psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz yeterlik algıları ile özel eğitim alanındaki öz yeterlik algı düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. İlişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilen araştırmanın katılımcıları Gaziantep ilindeki iki üniversitenin RPD programının 2, 3 ve 4. sınıflarına devam eden ve çalışmaya katılmaya gönüllü olduğunu belirten 328 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplamak için, öğrenciler ile ilgili değişkenlere ilişkin bilgiler bulunan araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, Aksoy ve Diken (2009) tarafından geliştirilen Psikolojik Danışman Özel Eğitim Öz Yeterlik Ölçeği (RÖ-ÖEÖYÖ) ve Can (2010) tarafından geliştirilen İlköğretim Psikolojik Danışma Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Psikolojik danışman adaylarının özel eğitim öz yeterliklerini özel gereksinimli bireylerle etkileşimde bulunma, mezuniyetten sonra özel eğitim alanında çalışma isteği, özel eğitimle ilgili bilimsel toplantılara katılma ve sınıf düzeyinin artması değişkenlerinin olumlu yönde etkilediği bulunmuştur. Psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma öz yeterliklerinin sınıf düzeyi arttıkça arttığı ve kurum deneyimi dersini alanlar ile psikolojik danışma ile ilgili bilimsel toplantılara katılanların daha yüksek psikolojik danışman öz yeterliğine sahip olduğu ortaya koyulmuştur. Psikolojik danışman adaylarının özel eğitim öz yeterlikleri ile psikolojik danışma öz yeterlik düzeyleri arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki bulunmuştur. Araştırmanın sonunda, araştırma bulguları tartışılmış, ileri araştırmalar ve uygulamalar için önerilerde bulunulmuştur.