Investigation of The Dynamic Relationship Between Health Expenditures and Corruption in Turkey through The ARDL Approach

Abstract

Sağlık, insanlığın en önemli değerlerinden biridir. Aynı zamanda ekonomik kalkınma ve refah için bir ön koşuldur. Sağlık sektörü, karmaşık yapısı nedeniyle küresel düzeyde yolsuzluğun en yaygın olduğu alanlardan biridir. Araştırmalar yolsuzluğun sağlık harcamalarına ve hizmetlerine zarar verdiğini gösteriyor. Bu çalışmada, 1984'ten 2019'a kadar Dünya Bankası, PRS/ICRG ve IMF'den alınan verileri analiz etmek için otoregresif dağıtılmış gecikme (ARDL) ve dinamik hata düzeltme modeli (ECM) kullanılmıştır. Bulgular, yolsuzluğun Türkiye'de uzun ve kısa dönemde sağlık harcamalarını ve hizmetlerini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Uzun dönemde reel GSYİH büyümesi ile sağlık harcamaları arasında negatif bir ilişki vardır. Ayrıca, kısa vadede CO2 emisyonları ile sağlık harcamaları arasında pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Çalışmamızda enflasyon ile sağlık harcamaları arasında kısa dönemde gecikmeli bir değerle negatif bir ilişki olduğu gözlemlenmektedir. Türkiye'de sağlık hizmetlerinin ve harcamalarının kalitesinin artırılması için etkin sağlık politikaları uygulanmalı ve yolsuzlukla mücadeleye önem verilmelidir.