İşletme Kredi̇leri̇ni̇n Ekonomi̇k Beli̇rleyi̇ci̇leri̇ni̇n Parametri̇k Olmayan Bi̇r Yaklaşimla Anali̇zi̇

Abstract

Ekonomik büyüme ve kalkınma için bir araç olan işletme kredilerinin hangi ekonomik faktörlerden nasıl etkilendiğinin tespit edilmesi politika yapıcıların gelecek planları açısından önemlidir. Bu açıdan çalışmanın temel amacı işletme kredileri üzerinde döviz kurları, ticari kredi faiz oranı, reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı, ihracat ve ithalat, üretici fiyat endeksinin etkileri araştırılmıştır. 2013/01-2022/07 dönemi aylık verilerinin yer aldığı çalışmada çok değişkenli uyarlanabilir regresyon eğrileri (MARS) yönteminden yararlanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre dolar kuru, ticari kredi faiz oranı ve üretici fiyat endeksi değişkenleri işletme kredileri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkilere sahiptir. Dolar kurunun kritik değerinin altına inmesi işletme kredilerini negatif yönde, üstünde seyretmesi ise pozitif yönde etkilemektedir. Diğer taraftan ticari kredi faiz oranının krediler üzerindeki etkisinin genel olarak olumsuz olduğu tespit edilmiştir. Üretici fiyat endeksi değerinin ise kritik değeri aşması halinde kredi taleplerini artıracağı yönünde bulgulara ulaşılmıştır. Türkiye ekonomisinde işletme kredilerini belirleyen en önemli faktörün ise dolar kuru olduğu ortaya konulmuştur.