Izby drugie parlamentu państw byłej Jugosławii

Abstract

Państwa te stanęły przed trudnym zadaniem ukonstytuowania nowych, odrębnych systemów polityczno-prawnych. W kwestiach władzy ustawodawczej, jedną z najważniejszych było podjęcie decyzji o unikameralnym bądź bikameralnym kształcie parlamentu. Początkowo na strukturę dwuizbową zdecydowały się trzy państwa, a były to Bośnia i Hercegowina, Słowenia i Chorwacja, jednakże ta ostatnia zrezygnowała z drugiej izby parlamentu nowelą konstytucyjną z 2001 roku (Składowski, 2013, s. 81-84). Nawiązując do krótkiego wstępu, przedmiotem niniejszej pracy jest prezentacja drugich izb parlamentu w Bośni i Hercegowinie oraz Słowenii. Artykuł prezentuje okoliczności, w jakich doszło do stworzenia opisywanych organów władzy państwowej, ich pozycję ustrojową, skład oraz kompetencje. Pozwoli to ocenić, czy państwa te dokonały słusznego wyboru, tworząc parlament bikameralny. Powyższe cele skłoniły mnie do sformułowania hipotezy, która wskazuje, że ustanowienie drugich izb parlamentu w opisywanych państwach, pozwoliło na stworzenie alternatywy dla modelu jednoizbowego. Daje ona nowe możliwości realizacji funkcji parlamentarnych, przez co izby drugie stały się niezbędne w zakresie władzy ustawodawczej. Hipotezą pomocniczą zdaje się być tutaj kwestia wypracowania własnej i oryginalnej konstrukcji prawnej izby, która odpowiada potrzebom ustrojowym państwa. Podjęta pod rozwagę zostanie także kwestia, czy obecny kształt drugich izb w tych państwach jest adekwatny do sytuacji politycznej, odpowiada współczesnym potrzebom i czy powinien być ostateczny? Postawione przeze mnie cele pracy odzwierciedlają funkcje nauk politologicznych. Jako pierwszą z nich postanowiłam wskazać deskrypcję, co w pracy przejawia się jako charakterystyka rozwiązań ustrojowych drugich izb parlamentu Słowenii oraz Bośni i Hercegowiny. Ciekawym wydaje się być tutaj także ATHENAEUM