İzmir İli Güzelbahçe İlçesi’nde ilköğretim öğrencilerinde obezite prevalansı ve beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi

Abstract

ÖzetAmaç: Güzelbahçe'de ilköğretim birinci kademe öğrencilerin obezite prevalansının, beslenme alışkanlıklarının ve velilerin "Beslenme Dostu Okul Projesi" hakkında düşüncelerinin saptanmasıdır. Yöntem: Kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırmaya Güzelbahçe'deki birinci kademede eğitim gören 549 kişi alındı. Araştırma iki devlet, iki özel okulda Mart-Mayıs 2012 tarihleri arasında yapıldı. 549 kişiye ulaşıldı. Araştırmanın bağımlı değişkeni beden kitle indeksine (BKİ) göre belirlenen obezite durumudur. Bağımsız değişkenler; sosyodemografik özellikler, okul türü, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite, TV ve bilgisayar kullanımı ve besin tüketim sıklığıdır. Araştırmada öğrenci velilerine ve öğrencilere, tükettikleri besinlerle ilgili anket uygulandı. Öğrencilerin boy ve kiloları ölçülerek BKİ hesaplandı. Çözümlemede ki-kare analizi ve lojistik regresyon kullanıldı. Obeziteye neden olan etmenler için OR hesaplandı. Bulgular: Araştırma grubunda obezite prevalansı %20'dir. Erkeklerde kızlara göre 1.79 kat obezite daha fazladır. Annenin eğitimi arttıkça obezite anlamlı olarak artmıştır. Okul türü ve beslenme alışkanlıkları arasında anlamlı bir ilişki yoktur. Öğrencilerin kantinden en çok tükettiği yiyecekler; çikolata, patates kızartması ve gevrektir. En çok tükettikleri içecekler ise süt, ayran ve meyve suyudur. Velilerin %95.9'u projeyi desteklerken %88.1'i proje sayesinde obezitenin azalacağını düşünmektedir. Sonuç: Çalışmada anne eğitiminin yüksek olması, aylık gelirin yüksek olması obeziteyi arttırmaktadır. Velilere beslenme ve sağlıklı yiyecek hazırlama ile ilgili eğitim verilebilir. Çocuklarda fiziksel aktivite arttırılmalıdır.Anahtar Kelimeler: Obezite, BKİ, ilköğretim, beslenme alışkanlıkları, beslenme dostu okul projesi. İzmir'de obezite ve beslenme alışkanlıklarıTurk Abstract Objective: This study examined the prevalance of obesity in primary school students in Güzelbahçe, eating habits and parents' opinion about "Nutrition-Friendly School Project". Methods: This is a cross-sectional study. 549 children are taken to the study having education in primary schools in Güzelbahçe. Study was conducted in two public and two private schools between March-May 2012 in Güzelbahçe. We reached 549 students. The dependent variable is obesity conditions determined according to BMI. The independent variables are socio-demographic attributes, kind of school, food habits, physical activity, watching TV and computer usage and frequency of food consumption. In the research, a questionnaire was applied to student's parents in relation with independent variables and applied to students in relation with the food consumption. Height and weight of students were measured and BMI was calculated. Chi-square analysis and logistic regression were used for statistical analysis. OR's were calculated for factors that cause obesity. Results: Prevalence of obesity was 20% in the study. There is a significant higher obesity in boys than girls. Prevalence of obesity was significantly higher in higher education of mothers. There is no signi...

Obezojenik Çevre ve Çocukluk Çağı Obezitesine Etkileri

“…Şişmanlığın en az görüldüğü bölgeler ise sırasıyla, Güneydoğu Anadolu (%3,4), Doğu Karadeniz (%3,6) ve Kuzeydoğu Anadolu (%4,1) bölgeleridir (23). Ülkemizde farklı bölgelerde farklı düzeylerde obezite görülmesi ve özellikle Ege bölgesinde ülke ortalamasının üzerinde olması sosyo-ekonomik düzeyin yüksek olması nedeniyle alım gücünün yüksek olması ile açıklanabilir (24). Türkiye'de çocuk ve ergenlik dönemine ait ulusal verilerin oluşmasıyla birlikte obezite sıklığı yerel verilere göre son 20 yılda iki katı bir artış göstermektedir; 2005 yılında İstanbul, Ankara ve İzmir'de 12-13 yaş grubu incelenmiş ve çocukların %2'si obez olarak saptanmıştır (25).…”

İlkokul Öğrencilerinde Obezite İnsidansının Saptanması; 4 Yıllık Kohort Çalışmasının Ön Bulguları

“…Obezite, günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır (1,2). Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) obeziteyi "sağlık için risk oluşturan anormal veya aşırı yağ birikimi" olarak tanımlamakta ve global bir epidemi olarak nitelendirmektedir (3,4).…”

Elazığ Kent Merkezinde Bulunan Ortaöğretimde Okuyan Öğrencilerde Obezite Sıklığı ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

“…İstanbul, Ankara ve İzmir illerinde 12-13 yas grubunda 1014 adolesanda yapılan bir başka çalışmada obezite prevalansı kızlarda %13.3, erkeklerde %15.1, olarak bulunmuştur [26]. İzmir'de tüm yaş gruplarını kapsayan bir çalışmada tüm yaş gruplarında erkeklerde obezite sıklığı kadınlara göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur [27]. Benzer şekilde Kendirli ve arkadaşlarının ve Oruç ve arkadaşlarının yaptığı çalışmalarda da obezite sıklığı yine benzer şekilde erkeklerde kızlara göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur [28,29].…”

“…Obez olanların %16,0 sı bilgisayar karşısında 1-3 saat, %11,8'i ise 4 saat ve daha fazla vakit geçirmektedir. Benzer şekilde bir çalışmada yine bilgisayar karşısında vakit geçirme ile obezite arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır [27]. Farklı bir çalışmada ise bizim çalışmamızdan farklı olarak kendi araştırma gruplarında bilgisayar karşısında günde dört saat ve üzerinde vakit geçiren çocuklarda obezite görülme sıklığı anlamlı düzeyde farklı bulunmuştur [34].…”

“…Farklı bir çalışmada bizim bulgumuza benzer şekilde düzenli kahvaltı yapanlarda obezite daha fazla bulunmuştur [27]. Kahvaltı çocukların gelişimi için önemli bir öğündür.…”