Kabin Ekibinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi: Bir Özel Havayolu Şirketi Örneği

Abstract

Tükenmişlik, hayata ve çalışma ortamına karşı olumsuz tutumların geliştiği, kişisel anlamda yetersizlik duygusunun oluştuğu, zihinsel ve fiziksel açıdan yıpranmışlık, geleceğe dair umutsuzluk, çaresizlik gibi belirtilerin görüldüğü bir durum olarak ifade edilebilir. Tükenmişlik, her meslek grubunda ortaya çıkabilecek psikolojik bir rahatsızlık olmakla birlikte özellikle hizmet sektöründe çalışan bireylerde daha sık görülebilmektedir. Havayolu şirketlerinin vitrini durumunda olan kabin ekiplerinin yüz-yüze hizmet vermeleri, emek yoğun çalışmaları, düzenli mesai kavramlarının olmayışı gibi etkenler bir takım sıkıntıları beraberinde getirmektedir. Tükenmişlik sendromunu yaşayan kabin ekibi çalışanlarının uçuşlarına katılmamaları, çalışırken işe odaklanamamaları, yolcuya verilen hizmetin düşük olması şirketler için de maliyet ve imaj kaybına neden olmaktadır. Bu çalışmada; kabin ekiplerinin tükenmişlik düzeylerinin ölçülmesi ve elde edilen sonuçların demografik faktörlere göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Verileri elde etmek amacıyla Maslach Tükenmişlik Envanteri kullanılmış ve Antalya'da faaliyet gösteren bir özel havayolu şirketinin kabin ekibi çalışanlarına anket çalışması uygulanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre; gençlerin tükenmişlik düzeylerinin daha fazla olduğu, yaş ilerledikçe çalışanların duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı düzeylerinin azaldığı görülmektedir. Evli olan ve de çocuk sahibi olan işgörenlerin beklenenin aksine tükenmişlik alt boyutları anlamında etkilenmedikleri görülmektedir. Çalışma statüsü ile tükenmişlik alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.

An exploration of the causes and effects of flight attendant fatigue in Turkish aviation

“…On watch duty, they should be present in the company's office/waiting room at the airport in uniform. If a cabin crew member becomes unable to take a flight due to an excuse, the flight attendant on watch duty will be assigned to the task (Kızılcan and Demiral, 2021). This causes fatigue for them (Avers et al, 2011).…”

“…They can take a flight at any time of the day. Accordingly, they must adjust their sleep and rest hours (Kızılcan and Demiral, 2021). Changing working hours, constant changes in sleep patterns, insomnia, night shifts and circadian rhythm problems may cause fatigue and burnout (Signal et al, 2014).…”