Kalandar Soğuğu’nda Yeni̇ Gerçekçi̇ Temsi̇l: Si̇nemati̇k Ve Anlatibi̇li̇msel Bi̇r Anali̇z

Abstract

Karadeniz bölgesi ve yörenin kendine has insanları birçok roman, hikaye, Ģarkı ve filmde konu edilmiĢtir. Bunlardan biri olan Türk-Macar ortak yapımı Kalandar Soğuğu (2015) ise dünya çapında beğeni toplayarak dikkat çeken bir çalıĢma olmuĢtur. Senaryosunu Mustafa Kara ve Bilal Sert"in yazdığı film son dönem Türk sinema yapımları arasında yer edinmeyi baĢarmıĢ önemli bir sinematik anlatı olarak kayda geçmiĢtir. Film sıradan insanın yaĢantısı aracılığıyla evrensel temaların iĢlendiği gerçekçi bir temsildir. Bu çalıĢmanın amacı, Kalandar Soğuğu"nu sinematik gerçekçilik perspektifinden anlatıbilimsel olarak incelemektir. ÇalıĢma, anlatının eleĢtirel okumalarına kuramsal katkı sunması yönünden özgündür. Sinematik ve anlatısal analizde Bazin (1967), Chatman (1990) ve Greimas (1982)"ın terminolojileri kullanılmıĢtır. ÇalıĢmanın anlatıbilimsel bulguları Ģunlardır: (a) film sıradan karakterlerin hikâyesini anlatır, ancak asal insanlık durumunu gösterir; (b) bir metin olarak anlatı, önceki metinlerle metinler arası iliĢkilere sahiptir ve sinema dilinin bugüne kadar ki gerçekçi temsil deneyimlerinden yararlanır; (c) film gerçekçi sinematik bir anlatı olarak, "senaryo", "sinematik imge", "kurgu" ve "müzik" unsurlarının salt sentezini yapmanın ötesine geçerek gerçeğin Ģiirini yansıtan sahnelere yer verir. Sonuç olarak, Kalandar Soğuğu yeni-gerçekçi unsurlarla modernist öğeleri buluĢturarak modern bir destan anlatmayı ve gerçekçi bir sinema dili yakalamayı baĢarır.