Kamu Spotlarında Negatif Duygu Çekiciliklerinin Kullanımı: Türkiye ve Çin Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz

Abstract

Kâr amacı gütmeyen bir reklam türü olarak değerlendirilen kamu spotlarında, önemli toplumsal konulara dikkat çekmek, izleyicileri ikna etmek için son dönemlerde özellikle negatif duygu çekiciliklerinden yararlanıldığı bilinmektedir. Buradan hareketle çalışma Türkiye ve Çin’de kullanıcılar tarafından en çok tercih edilen video paylaşım sitelerinde yayınlanan kamu spotlarında negatif duygu çekiciliklerinin kullanılış biçimlerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda Türkiye’de kullanıcıların yoğun olarak tercih ettiği video paylaşım sitesi Youtube’dan seçilen 45 adet ve Çin’de kullanıcıların yoğun olarak tercih ettiği video paylaşım sitesi Bilibili’den seçilen 45 adet negatif duygu çekiciliklerinin kullanıldığı kamu spotu, içerik analizi yöntemi ile incelenerek karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre Türkiye ve Çin’de bağımlılık, trafik, sağlık ve benzeri temalı kamu spotlarında korku, tiksinti ve hüzün çekiciliğinin daha fazla, suçluluk çekiciliğinin ise daha az kullanıldığı belirlenmiştir. Bunun yanı sıra hüzün çekiciliğinin de genellikle korku çekiciliği veya suçluluk çekiciliği ile birlikte kullanıldığı saptanmıştır. Ayrıca Türkiye ve Çin’de negatif duygu çekiciliklerinin kullanıldığı kamu spotlarının çoğu renkli görüntüler ve müzik kullanma, canlandırma şeklinde mesajlar iletme, önleyici mesajlara odaklanma açısından benzerlik gösterirken amaçları, hazırlandığı mekânlar ve yayınlanma süresi bakımından farklılık göstermektedir. Çalışma sonuçlarının, kamu spotu çalışmalarında negatif duygu çekiciliğini kullanacak kurumlara yol göstermesi ve gelecekte bu konuda yapılacak özgün çalışmalara kaynak oluşturması beklenmektedir.