Kamu Spotlarının Etkililiği Üzerine Bir Araştırma

Abstract

ÖZET Eğitim, sağlık, toplumsal kalkınma ve kültürel mirasın korunması gibi alanlarda hazırlanan kamu spotları, eğitici ve bilgilendirici niteliklere sahip multimedya içeriklerden oluşmaktadır. Kamu spotları toplumsal bir faydanın amaçlandığı alanlarda izleyicide ya da dinleyicide doğrudan bir düşünce veya davranış ile ilgili değişimin gerçekleşmesini hedeflemektedir. Bu değişim; bir konu hakkında farkındalığın arttırılması, yanlış bir algının değiştirilmesi, kazandırılmak istenilen bir davranışın teşvik edilmesi, toplumsal birlikteliği güçlendirecek bir düşüncenin geliştirilmesi şeklinde gerçekleşebilmektedir. Ülkemizde kamu kurumları, çeşitli vakıflar ve bazı özel kuruluşlar tarafından farklı temaları konu edecek şekilde hazırlanan kamu spotları, radyo ve televizyonlar aracılığıyla yayınlanmaktadır. Planlanma, hazırlanma ve yayınlanma aşamalarında önemli bütçelerin ayrıldığı kamu spotlarının hedeflerine ne ölçüde ulaştıkları önemli bir araştırma konusudur. Bu çalışma kapsamında Radyo Televizyon Üst Kurumu (RTÜK) tarafından 2018 yılı içerisinde yayınlanması tavsiye edilen kamu spotları arasından seçim yapılarak, seçilen kamu spotlarının hedeflenen kitlede istenilen düşünce ya da davranış değişikliğini ne ölçüde gerçekleştirdiğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ele alınan kamu spotlarının bazı algı ve düşünceleri değiştirmede etkili olduğu görülürken, bazı konularda yetersiz kaldığı görülmüştür. Ayrıca çalışmanın bulguları kamu spotlarının hazırlanması sürecinde kurgu, görsel efektler, seslendirme, müzik, sadelik ve anlaşılırlık, çarpıcı mesajlar gibi konuların üzerinde titizlikle çalışılması gerektiğine işaret etmektedir. ABSTRACTPublic service announcements (PSAs), which are prepared in the fields of education, health, community development and protection of cultural heritage, is composed of educative and informative multimedia contents. PSAs aim a direct change at audience's thoughts or behaviours in the fields that social benefit is targeted. This alteration can be occur via expanding awareness, changing the wrong perception, encouraging a behaviour aimed to be achieved or developing an idea which can strengthen the social coherence. In Turkey, PSAs, which are prepared by public enterprises, various foundations and private institutions to mention about different themes, are broadcasted via radios and televisions. A great extent of budget is reserved for PSAs and it is an important topic of research how far PSAs have reached their goals. Within the scope of

Using Public Service Announcements (Psa’s) In Health Communication: Reading Anti Cigarette Psa’s By The Indicators

“…Buna göre sağlık sistemindeki devlet kurumları kamu spotlarını, sağlık politikalarını, çalışmalarını duyurmak ve kamuoyunun dikkatini çekmek gerekçeleriyle yayınlamaktadır. Bu gerekçeler, kamu spotlarının sosyal pazarlama kapsamındaki diğer iletişim kanalları ve halkla ilişkiler faaliyetleriyle entegre biçimde planlanıp uygulanması ile toplumun dönemsel olarak değişen ihtiyaçlarının dikkate alınmasını (Bütün vd., 2018), orijinal, yenilikçi olmasını, izleyici ile bağ kurmasını ve güçlü bir program kalitesini gerektirmektedir (Bical ve Yılmaz, 2012, s. 51). Ayrıca dikkat çekebilmek için duygusal etkisi olacak mesajlar verilmesi (Pustu 2017, ss.…”

“…Kamu spotlarının, toplumun ihtiyaçlarını karşılamak ve gündelik yaşamının sürdürülmesini sağlamak amacıyla kamu yararına yönelik olarak yayınlandığı (Sezer ve Sert, 2014;Aytekin, 2016;Akova, 2017;Bütün vd., 2018) görüşü yaygındır. Bu spotların içeriğindeyse belirli davranışların terk edilmesi ve kazanılması beklentisi ile toplumsal değerler, gelenekler, kültürel unsurlardan oluşan görsel ve işitsel semboller ve işaretlerle özel bir iletişim dili yaratılarak yer almaktadır.…”

Kamu spotları ve zorunlu yayınları eğitimde kullanmak: Sosyal bilgiler öğretim programı özelinde ilişkilendirmeler

“…Akadal ve Gülseçen (2018) tarafından 2018 yılında yayınlanan bazı kamu spotlarının hedef kitlede amaçlanan düşünce ya da davranış değişikliğini ne ölçüde gerçekleştirdiğini tespit etmek için yapılan çalışmada, kamu spotlarının bazı fikir, tutum ve algıları değiştirmede etkili olduğu öte yandan bazı konularda ise yetersiz kaldığı sonucuna varılmıştır Kubat (2015). ise yüksek lisans tezinde okul öncesi çocuklarını demokrasi eğitimi konusunda bilinçlendirmek amacıyla bir uygulama örneği hazırlanmıştır.…”