Karanlık liderlik davranışlarının iş tatmini üzerindeki etkisi

Abstract

Ülkemizde karanlık liderlik algısının çalışan seviyesinde ve örgüt genelinde yarattığı etkileri değerlendiren araştırmalar son yıllarda artış eğilimi gösterse de örgütsel alandaki diğer konulara kıyasla, henüz istenilen seviyede olmadığını söylemek mümkündür. Özellikle çalışanların maruz kaldıkları karanlık liderlik davranışlarını tanımlamak, bu tür davranışların çalışanın işiyle ilgili duygularını nasıl etkilediğini ortaya koymak hem yazına önemli katkı sağlayacak ve hem de örgütlere ışık tutacaktır. Bu çalışma, karanlık liderlik algısının, çalışanların iş tatmini üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmadaki veriler, İstanbul’da kamu veya özel sektörde en az 5 yıl çalışmış ve bir yöneticiye bağlı kişilerin katılımı ile elde edilmiştir. Bu kapsamda toplamda 240 adet geçerli anket formu toplanmıştır. Veri toplamak için Karanlık Liderlik Algısı Ölçeği ile Minnesota İş Tatmini Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri analiz edildiğinde, korelasyon analizine göre karanlık liderlik algısının alt boyutlarından olan zorbaca davranışlar, samimiyetsiz davranışlar ve bezdiren davranışlar ile iş tatmini ile arasında negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ve zayıf düzeyde ilişki vardır. Çoklu regresyon sonuçlarına göre, karanlık liderlik davranışlarından bezdiren ve zorbaca davranışların, iş tatminini anlamlı ve negatif yönde etkilediği, samimiyetsiz davranışların ise iş tatmini üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı sonucu elde edilmiştir.

Mediating Role of Work Engagement and Moderating Role of Organizational Structure in the Effect of Dark Leadership on Psychological Contract

“…Işık and Kızıltuğ (2022) explained that the perception of dark leadership, insincere and bullying behavior dimensions negatively affect employee performance. Additionaly, it was found out that the insincere, harassing and bullying leader behavior negatively affect job satisfaction (Erdal Üngör, 2021). It has been revealed that dark leadership has a negative effect on employees' task performance, general job performance and contextual performance (Moscoso & Salgado, 2004;Benson & Campbell, 2007).…”

“…Leader's behaviors are also included within the scope of support to be received from the organization (İnce, 2016). On the contrary, when the leader does not support the employee and does not instill trust, the employee feels worthless and his/her performance, job satisfaction and motivation decrease (Reed & Bullis, 2009;Erdal Üngör, 2021;Işık & Kızıltuğ, 2022 ). It is assumed that in organizations where the dark side of the leader is revealed, that is, where destructive behaviors are exhibited repeatedly, work engagement will be negatively affected and psychological contract violation will occur.…”

The Effect of Perceived Dark Leadership on Employee Performance and Job Satisfaction

“…Liderin pozitif veya negatif olarak göstermiş olduğu tutum, iş görenin performansını direkt etkilemekte bu da örgütün başarısını etkilemektedir (Turunç, 2010, s. 253-254). Öte yandan araştırmalarda karanlık liderlik davranışlarının çalışanların iş tatmin düzeylerinde negatif yönlü bir etkiye sahip olduğu bilinmektedir (Erdal Üngör, 2021). Nitekim Zengin (2019) araştırmasında bu duruma dikkat çekmiş ve karanlık liderliğin iş yerinde memnuniyet ve tatmin sağlanmasının önünde engel olduğunu belirtmiştir.…”