Katılımcı Demokrasi ve Bütçeleme

Abstract

Participatory budgeting, which was emerged at the end of 1980's and enables citizens to participate in a system that is in accordance with the free will to decide directly related to budget spending and priorities. This budgeting system showed a great development in recent years, particularly to ensure the direct participation of the public in local government budgeting process. Central and local governments will have a more democratic society by ensuring the participation of citizens in the budgeting process. In addition, participatory democracy and budgeting development is a need to provide national and regional development. In this study, participatory democracy concept has discussed in order to describe it comprehensively. Keywords: Participatory Democracy, Participatory Budgeting, Governance. JEL Classification Codes : H61, H72, H77.Öz 1980'li yılların sonu itibariyle ortaya çıkan katılımcı bütçeleme anlayışı, vatandaşların, doğrudan bütçe harcamaları ve öncelikleri ile ilgili kararlara özgür iradesi doğrultusunda katılmasını sağlayan bir sistemdir. Bu bütçeleme sistemi son yıllarda büyük gelişme kaydederek özellikle yerel yönetimlerde halkın bütçeleme sürecine doğrudan katılımını sağlamaktadır. Merkezi ve yerel yönetimler bütçeleme sürecine vatandaşların katılımını sağlayarak daha demokratik bir yapıya sahip olabileceklerdir. Ayrıca ulusal ve bölgesel kalkınmayı sağlamak için katılımcı demokrasi ve bütçelemenin gelişmesine ihtiyaç vardır. Çalışmada öncelikle, katılımcı bütçelemenin daha iyi anlaşılabilmesi için bu uygulamanın temelini oluşturan katılımcı demokrasi kavramı ele alınacaktır.

Bütçe Hakkı ve Demokrasi: OECD Ülkelerinden Ampirik Bulgular

“…Katılımcı bütçelemenin kamu politikalarını iyileştirmesi, gelir düzeyi düşük kesime söz hakkı tanımasının yanında diğer olumlu çıktılarının geniş bir toplum katılımı sağlaması ve demokrasinin kalitesini artırması olduğunu belirtmişlerdir. Çobanoğulları & Yereli (2017) yaptıkları çalışmada katılımcı demokrasi açısından katılımcı bütçeleme modelini ele almışlardır. Dünyadaki katılımcı bütçe deneyimlerinden yararlanarak bu modelin kamu kaynakları açısından verimliliğe, kaynak tahsisi ve hizmet sunumu sırasında katılımcılığı ve şeffaflığı artırdığına ulaşmışlardır.…”

OECD Ülkelerinde Mali Yerelleşmenin Belirleyenleri

“…Katılımcı bütçeleme vatandaşların kamu kaynaklarının tahsisi ile ilgili görüşmelere ve müzakerelere dahil edilmeleri yoluyla gerçekleştirilen bir süreçtir (Wampler, 2007). Katılımcı bütçeleme anlayışı ile vatandaşların bütçe harcamaları ve öncelikleri ile ilgili kararlara özgür iradeleriyle doğrudan katılımı mümkün olabilmekte (Çobanoğulları & Yereli, 2017), bireyler kendi yerel bölgelerinde tanımlı bir kamu bütçesi için harcama öncelikleri ile ilgili alınan kararlara dahil olmaktadırlar. Bu, vatandaşların ve toplumsal grupların harcama önceliklerini tartışması, harcama teklifleri sunması ve bunlara oy vermesinin yanı sıra yerel halkın sürecin incelenmesinde ve izlenmesinde rol alması anlamına gelmektedir (CLG, 2008).…”

“…Katılımcı bütçeleme ile belediye düzeyinde finansal kaynakların dağılımında halkın katılımı öngörülmekte, bölgede katılımcı kültürün gelişimi teşvik edilmekte (Krenjova & Raudla, 2013) ve katılımcı bütçeleme programları ile karar alma sürecinin yerelleşmesine katkıda bulunulmaktadır (Wampler, 2007). Katılımcı bütçeleme merkezi ve yerel yönetimlerin daha demokratik bir yapıya sahip olmasını, demokrasinin gelişmesi de ulusal ve bölgesel kalkınmanın artmasını sağlamaktadır (Çobanoğulları & Yereli, 2017). Katılımcı bütçeleme son yıllarda uygulanan en başarılı katılım araçlarından biridir ve ilk uygulanmaya başlandığından bu yana tüm dünyada giderek yaygınlaşmaktadır (Sintomer et al, 2008).…”