Kent Makroformunun Kentsel Dirençliliğe Etkisi: Düzce Örneği

Abstract

Türkiye, tarihinde birçok yıkıcı deprem ile karşılaşmıştır. Türkiye’nin kuzey batısında bulunan Kuzey Anadolu Fay hattında yer alan Düzce ise, 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen büyük iki deprem ile sarsılmıştır. Bu depremler ile yıkıma uğrayan kentte büyük ölçüde can kaybı ve maddi hasar meydana gelmiştir. Düzce’de 23 Kasım 2022 tarihinde gerçekleşen depremde ise az yoğunluklu maddi hasar oluşmuştur. Bu çalışmada, 1999 yılından 2023 yılına kadar olan süreçte mekânsal gelişim ve şehir imar planları bağlamında Düzce kenti incelenerek kent makro formu üzerinden kentsel dirençlilik değerlendirmesi yapılacaktır. Çalışmanın amacı, 1999 depremlerinden sonra uygulanan imar planlarının 2022 depremi sonrası kent üzerindeki etkilerinin karşılaştırılması ve kentsel dirençliliğin ölçülmesidir. Kentsel dirençlilik analizi; Düzce kent özeğinin kurulduğu alandaki yapı stoku, arazi potansiyeli, maruz kaldığı depremler, kat yükseklikleri, nüfus yoğunlukları, açık yeşil alan kapasitesi, ulaşım ağı standartları, fay hattına yakınlık, zemin yapısı gibi kriterler çerçevesinde değerlendirilerek ArcGIS programında hazırlanmıştır. Sonuçta ise Düzce kent makro formunun düşük ve orta düzeyde dirençlilik gösterdiği ortaya konulmuştur. Çalışmanın sonuçları, Düzce kenti özelinde bu önlemlerin kritik önemini ortaya çıkarmaktadır. Analizler doğrultusunda kentin dirençliliğini arttıran politikaların geliştirilmesi ve uygulanması önerilmektedir.