Kirgizi̇stan Yerel Yöneti̇m Si̇stemi̇ni̇n Subsi̇di̇ari̇te (Hi̇zmette Halka Yakinlik) İlkesi̇ Bağlaminda İncelenmesi̇

Abstract

Merkezi idare ve yerel yönetimler arasındaki yetki ve görev paylaşımını rasyonel esaslar çerçevesinde düzenleyen subsidiarite ilkesi, ihtiyaçların halka en yakın birimler tarafından karşılanmasının yanı sıra, yerel yönetimleri güvenceye kavuşturup özerkliklerini güçlendirme ve halkın katılım düzeyini artırma niteliğini de bünyesinde barındırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Kırgızistan yerel yönetim sisteminin subsidiarite ilkesi bağlamında incelenmesidir. Yapılan incelemede Kırgız yerel yönetimlerinin; mevzuat çerçevesinde geniş bir görev yelpazesine sahip olmaları, kanunların çizdiği sınırlar dâhilinde serbestçe karar alıp uygulamaları, kararların kamu kurumları ve vatandaşlar için bağlayıcılık taşıması ve mevzuata aykırı bir düzenleme yapmaları durumunda müdahalenin yargı eliyle gerçekleştirilmesi açısından subsidiarite ilkesiyle uyumlu olduğu görülmüştür. Bununla birlikte belediye ve köy yönetimi başkanlarının görevine onları atamaya yetkili birimler olan Cumhurbaşkanı ve “akim” (vali) tarafından son verilebilmesi, mali açıdan birçok yerel vergi toplama yetkisine rağmen, yerel yönetim bütçelerinin önemli ölçüde merkezi yönetim tarafından aktarılan genel bütçe vergi gelirlerine ve denkleştirme ödeneğine bağlı olmasının subsidiarite ilkesi ile çeliştiği tespit edilmiştir.