Konut ve Çevresinde Fiziksel Erişilebilirliğin Değerlendirilmesi: Isparta Akkent TOKİ Toplu Konutları Örneği

Abstract

Konut ve çevresi, insan yaşamının sürdürülebilmesi için fiziksel, psikolojik ve sosyo-kültürel ihtiyaçların karşılandığı, kişilerin yaşam kalitesini etkileyen önemli mekanlardır. Çalışmanın konusunu oluşturan toplu konut alanları, çok sayıda konut bloğunun bir araya gelerek oluşturduğu, farklı özellikteki pek çok kişinin yaşam çevresini oluşturan konut modelidir. Bu çalışma toplu konut çevresinde yaşam kalitesini etkileyen önemli bir unsur olarak erişilebilirlik kavramına odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı, toplu konut çevresinde erişilebilirliği değerlendirmek amacıyla nesnel erişilebilirlik ölçütlerini ortaya koymak ve sorunların tespit edilmesi için bir altlık sağlamaktır. Bu kapsamda ölçütler literatür araştırmaları, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği, Evrensel Tasarım Kılavuzu’ndan yararlanılarak oluşturulmuş ve erişilebilirlik kentsel ölçekten bina ölçeğine kadar geniş kapsamda ele alınmıştır. Bu ölçütler, Isparta kenti Akkent mahallesi TOKİ toplu konut alanında, yerinde gözlem ve ölçümler ile değerlendirilmiştir. Tespit edilen sorunların yüksek oranda bina ve yakın çevresindeki tasarım uygulamalardan kaynaklı olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, toplu konut çevresinin planlanmasında evrensel tasarımın önemine değinilmiş ve herkes için tasarlanacak konut çevrelerinin yaşam kalitesinin yükselmesindeki önemine vurgu yapılmıştır.