Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Olan Bireylerde Yorgunluk Düzeyi ile Uyku Kalitesinin İlişkisi

Abstract

Özet: Bu çalışmanın amacı; KOAH'lı bireylerin yorgunluk düzeyi ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini; Temmuz -Aralık 2018 tarihleri arasında Balıkesir'de bulunan bir devlet hastanesinin Göğüs Hastalıkları kliniğinde tedavi gören ve örnekleme dâhil edilme kriterlerine uyarak çalışmaya katılmayı kabul eden 209 KOAH'lı hastalar oluşturmuştur. Veriler, Birey Tanılama Formu, KOAH ve Astım Yorgunluk Ölçeği (KAYÖ) ve Richard Campbell Uyku Anketi (RCUA) ölçekleri kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmanın yürütülmesi için etik kurul izni, araştırmanın yapılacağı kurumdan ve katılımcılardan gerekli izinler alınmıştır. Analizler için bir istatistik programı kullanılmıştır. Çalışma kapsamına alınan hastaların yaş ortalaması 65,96±8,52 (48-90) olup %55'i 65 yaş ve üzeri, %62,2'si erkek hastalardan oluşmaktadır. Bireylerin KOAH yılı ortalaması 11,32 (1-45) idi ve %60,3'ünün 1-10 yıl arası tanı alan hastalardan oluştuğu saptandı. Örneklemi kapsayan bireylerin %90,4'ü KOAH dışında ek hastalığı bulunduğunu ifade ederken en çok sahip olunan hastalık birinci sırada Hipertansiyon (%63,6) iken takiben ikinci sırada Diabetes Mellitus (%35,9) idi. Araştırma kapsamına alınan hastaların yorgunluk puan ortalaması 68,11±12,12, uyku kalitesi puan ortalaması ise 61,71±12,44 idi. Çalışmaya dahil edilen KOAH'lı bireylerin yorgunluk düzeyi ile uyku kalitesi düzeyi arasında negatif yönde zayıf düzeyde bir ilişki saptanmıştır (r= -0,361; p<0,001). Araştırma kapsamına alınan KOAH'lı bireylerin yorgunluk düzeyinin arttıkça uyku kalitesinin azaldığı saptanmıştır. KOAH'lı bireylerin bakımında yorgunluğun değerlendirilmesi ve yönetilmesi, hastalık risklerinin kontrol altına alınarak uyku kalitesinin artmasını sağlayacağı düşünülmektedir.

Fear of COVID-19 and Adherence to Treatment in Individuals with Chronic Obstructive Pulmonary Disease: A Descriptive and Cross-Sectional Study

“…başlıklı çalışma referans alındı. 4 Bu kapsamda %95 güven aralığında yapılan evreni bilinmeyen güç analizi sonucuna göre 105 kişi araştırmanın örneklemini oluşturdu.…”

“…Yapılan bir çalışmada, KOAH tanılı hastaların %22,8'i ciddi düzeyde "COVID-19 hastalığına yakalanma korkusu", %8,9'u "ölüm korkusu" yaşamış ve hastalarda önemli ölçüde psikolojik etkilenim gözlenmiştir. 4 Bu çalışmaya göre bulgular değişken olmakla birlikte COVID-19 pandemisinin KOAH tanılı bireyleri her açıdan olumsuz etkilediği söylenebilir.…”

“…1 Pandemi, morbidite ve mortalite üzerindeki doğrudan etkisinin ötesinde, özellikle kronik hastalar için sağlık hizmetlerinde ani ve önemli bir aksamaya yol açmıştır. [2][3][4] Özellikle kronik hastalığı olan bireyler için ilaç tedavisinin sürekliliği, hastalıklarının etkin yönetimi ve komplikasyonlardan kaçınmak için bir mihenk taşıdır. 5,6 Kronik hastalıklar arasında yer alan kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), dünya çapında morbidite ve mortalitenin başta gelen nedenlerinden biri olma özelliğini koruyan bir hastalıktır.…”