Współczesna rzeczywistość to czasy wielkich przemian, których z jednej strony jesteśmy obserwatorami, z drugiej - uczestnikami. Dokonujące się na naszych oczach zmiany prowokują do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, jak przekształcać systemy społeczne, aby każdy człowiek zachował pełnię swoich praw bez naruszania praw innych. Jedną z dyscyplin, która podejmuje refleksję naukową i praktyczną nad interpretacją zjawisk społecznych jest pedagogika, w tym pedagogika społeczna. Pedagodzy społeczni dokonując analizy miejsca człowieka we współczesnym świecie, procesów wychowawczych i ich uwarunkowań stale poszukują możliwości stworzenia takiego systemu społecznego, w którym będą przestrzegane prawa człowieka. Aktualnie pedagodzy społeczni stanęli w obliczu konieczności pielęgnowania dotychczasowych osiągnięć z jednoczesną aktualizacją pól badawczych w kierunku lepszego aplikowania ich wyników do działalności praktycznej.
Ostatnie lata są czasem wpływów makrośrodowiskowych i procesów w nich zachodzących, spośród których najwyraźniej ujawniły się tendencje migracyjne, wywołane nie tylko chęcią poprawy warunków ekonomicznych, lecz koniecznością ratowania życia na skutek wojennej agresji. Świat nieustannie walczy z przemocą, nietolerancją, degradacją środowiska naturalnego i z jej konsekwencjami, z pandemią i jej skutkami. Opisywanie tych problemów jest obowiązkiem pedagogów społecznych, w których kręgu zainteresowania jest człowiek. Losy jednostki są dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek ściśle związane z losami społeczeństw na całym świecie. Dlatego też zadaniem pedagogiki społecznej jest analizowanie rzeczywistości i wskazywanie na konieczność zmian, które wzbogacą życie człowieka czyniąc go bardziej kreatywnym.