Küresel Ekonomi̇k Yöneti̇şi̇mde Fi̇nans Ve Ti̇caret: Imf – Gatt/Dtö İş Bi̇rli̇ği̇ Ve Kur Reji̇mi̇ – Ti̇caret Bağlantisi

Abstract

Ticaret akımlarının sağlığı, sağlam bir finans sisteminin varlığına bağlıdır. Bu nedenle, İkinci Dünya Savaşı sonrası küresel ekonomik yönetişim düzeni tasarlanırken para ve ticaret konuları bir bütünün parçaları olarak ele alınmıştır. Kur istikrarı, ticaret sisteminin işleyişi bakımından ön koşul olarak görülmüş ve bu nedenle oluşturulan sabit kurlara dayalı bir uluslararası para sistemi 1971’e kadar yürürlükte kalmıştır. Bazı GATT hükümleri ile de, GATT ile IMF arasında özel bir iş birliği şekli tesis edilmiştir. Bu iş birliği, kapsamı genişletilerek, 1995’te DTÖ dönemine taşınmıştır. İş birliğinin bir kısmı geleneksel şekillerde iken, GATT döneminden gelen diğer bir kısmı özgün nitelikler arz etmektedir. Çalışma, bahse konu iş birliği şekillerini ele alarak, küresel ekonomik yönetişimdeki finans ve ticaret bağlantısının mevcut durumunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bretton Woods sisteminin sabit kur uygulamalarının terk edilmesiyle finans-ticaret bağlantısının özellikle kur rejimi ve IMF’in işlevleri bağlamında yasal ve kurumsal altyapısının zayıfladığını; IMF ve GATT/DTÖ bünyesindeki reformlar ile mevcut yasal ve kurumsal kapasitenin bu zayıflığı gidermeye yeterli olmadığını; mevcut konjonktürde, yanlış kur uyarlamalarının ticaret üzerinde neden olduğu olumsuzluğu ele almaya yönelik uluslararası bir iradenin mevcut bulunmadığını tespit etmektedir.