Lewiatana „choroba na śmierć”. CARL SCHMITT Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2008, ss. 187

Abstract

Lewiatana "choroba na śmierć" iewielkie studium Carla Schmitta Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa ukazało się w roku 1938. Książka Schmitta nosi podtytuł Sens i niepowodzenie politycznego symbolu. Jest to praca poświęcona głównie roli jaką w myśli Hobbesa pełni tytułowy Lewiatan. A mówiąc dokładniej, jest to próba zdiagnozowania "choroby na śmierć" Lewiatana, która zarazem okazuje się Schmittiańską diagnozą nowoczesności. Schmitt rozpoczyna swe rozważania od historycznych i teologicznych zawiłości wiążących się z figurą Lewiatana, której to dzieło Hobbesa zdaje się częściowo zawdzięczać swą złą sławę (Hegel). Przyjrzyjmy się bliżej źródłom tego obrazu. Lewiatan zostaje przedstawiony jako potwór morski w Księdze Hioba, z czasem łączy się go z innymi biblijnymi zwierzętami, a sam obraz zyskuje kolejne warstwy symboliczne, tak, że w końcu "bogactwo teologicznych i historycznych interpretacji jest wprost monstrualne"(s. 17). Schmitt wyróżnia dwie wyodrębnione w średniowieczu wielkie linie interpretacyjne: chrześcijańską, ujmującą Lewiatana jako Szatana, który dał się złapać na krzyż niczym na wędkę i przegrał walkę o człowieka, oraz żydowską (czy żydowsko-kabalistyczną), zgodnie z którą Lewiatan i Behemot symbolizują walkę między wrogimi Żydom narodami pogańskimi (s. 18-20). Hobbes określa Lewiatana, obok "wielkiego zwierzęcia", również jako "wielkiego człowieka", "wielką maszynę" i "boga śmiertelnego". Zdaniem Schmitta sednem koncepcji państwa Hobbesa jest przekład kartezjańskiego wyobrażenia człowieka jako pewnego mechanizmu obdarzonego duszą na "wielkiego człowieka", czyli państwo, które staje się maszyną ożywioną przez osobę suwerena-reprezentanta (s. 42), przy czym warto pamiętać, że ścisłe rozróżnienie "organizmu" i "mechanizmu" dokonało się dopiero po-N

Problems of upbringing in relations between mothers and children as exemplified by contemporary Polish fiction

“…W powieście Grażyny Bąkiewicz O melba! 34 Malina marzy podobnie o spokojnym domu, o stabilizacji a nie jak dotąd, życiu na walizach, które prowadzi razem z mamą ze względu na wykonywany przez mamę zawód. Obie powieście są pełne takich marzeń, które na długo pozostaną marzeniami.…”