Li̇se Öğrenci̇leri̇ni̇n Kök Değerlere Sahi̇p Olma Durumunun Tari̇h Ve Coğrafya Öğretmenleri̇ni̇n Perspekti̇fi̇nden İncelenmesi̇

Abstract

Bu çalışmanın amacı, tarih ve coğrafya öğretmenlerinin bakış açısıyla lise öğrencilerinin kök değerlere sahip olma durumlarını tespit etmek ve mevcut sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirmektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu 23 tarih ve 19 coğrafya öğretmeni oluşturmaktadır. Bu grup amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ile belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmış ve veriler frekans ve içerik analizi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre öğretmenler öğrencilerin en fazla sevgi, vatanseverlik ve yardımseverlik değerlerine sahip olduklarını belirtmişlerdir. Bununla birlikte öğrencilerin öz denetim, adalet, dürüstlük, dostluk ve saygı gibi değerlere sahip olduklarına ilişkin ağırlıklı olarak kararsız görüş bildirmişlerdir. Öğrencilerin en az sahip olduğu değerler arasında ise sabır ve sorumluluk ön plana çıkmıştır. Öğretmenler değer eğitimindeki sorunların kaynağı olarak sos-yo-kültürel çevreyi, teknoloji çağının olumsuz koşullarını, eğitim sistemini ve bireysel nedenleri öne sürmüştür. Öğretmenlerin kök değerlerin geliştirilmesine ilişkin görüşleri arasında mesleki yeterliliklerin güçlendirilmesi, değer aktarımında aileler ve diğer paydaşlarla iş birliği yapılması, derslerde farklı öğretim yöntem ve teknikleri ile materyallerin kullanılması ve müfredatta değer eğitiminin güçlendirilmesi gibi öneriler yer almıştır. Ailelerin, öğretmenlerin ve siyasi karar alıcıların rol model olarak, değerleri her ortamda yaşatarak, örnek davranışları takdir ederek ve bu hedef doğrultusunda etkinlikler düzenleyerek değer aktarımında kritik rol oynayacakları söylenebilir.