Lung cancer mortality in historical context. How stable are spatial patterns of smoking over time?

Abstract

BACKGROUND The lands of the Recovered Territories were acquired by Poland in 1945 and populated by almost 5 million Polish settlers mostly from central provinces in the country and from ex-Polish territories in the east. Transgenerational persistence of informal institutions provides a context for the study. OBJECTIVE Persistence of the spatial variation of age-adjusted lung cancer mortality and their causes were evaluated. The high smoking prevalence in the Recovered Territories was hypothesised to be related to the age of the local communities and persistence of informal institutions. METHODS A spatial scan statistic was used to detect clusters of elevated lung cancer mortality. A two stages least squares regression model with heteroscedasticity and autocorrelation consistent standard errors was fitted to identify determinants of a spatial clustering of lung cancer mortality. RESULTS A strong west-to-east trend of lung cancer mortality is consistent with spatial patterns of tobacco use in interwar, postwar , and current Poland. Age-adjusted lung cancer mortality was contrastingly high in 1980-1984 in Masuria, West Pomerania, and Silesia. Tobacco prevalence and unbalanced dietary patterns were found to be associated with a spatial clustering of lung cancer mortality in the country. CONCLUSIONS Migrant communities of the Recovered Territories were more likely to take up and continue smoking. This effect was enhanced by the young age of communities and population, as well as by high urbanisation and availability of employment outside

Polska A i Polska B. Rozkład przestrzenny i klasteryzacja umieralności na wybrane nowotwory złośliwe w Polsce

“…Makroregion Polski Wschodniej nie jest jednolity w tym zakresie. Wysoka częstość palenia w województwie warmińsko-mazurskim -podobna do tej obserwowanej w Polsce zachodniej -może być pochodną pozostawania historycznie tych ziem w sferze wpływów prusko-niemieckich oraz niskiego wieku (niskiej integracji) lokalnych społeczności (Czaderny 2019b). zwyczaj użytkowania tytoniu Polacy przejęli m.in.…”

“…Badanie było realizowane techniką wywiadu wspomaganego komputerowo albo ankiety wypełnianej samodzielnie przez respondenta oraz uzupełniająco techniką ankiety internetowej. Statystyczne modele przestrzenne umieralności na nowotwory złośliwe jelita grubego oraz płuca w Polsce przedstawił Czaderny (2019aCzaderny ( , 2019b.…”

“…Na mapach zilustrowano dane o umieralności za lata 2010-2014 oraz referencyjnie 1980-1984, otrzymane z Krajowego rejestru Nowotworów, pochodzące ze świadectw zgonów gromadzonych przez Główny Urząd Statystyczny. Czaderny (2019aCzaderny ( , 2019bCzaderny ( , 2018 omówił rozkład przestrzenny umieralności na nowotwory złośliwe jelita grubego, płuca oraz gruczołu krokowego w Polsce. W niniejszym artykule zanalizowano zróżnicowanie przestrzenne rejestrowanej umieralności na inne ważne nowotwory złośliwe: tarczycy (iCD10: C73; iCD9: 193), żołądka (C16; 151), pęcherza moczowego (C67; 188), jądra (C62; 186), jajnika (C56; 183), sutka u kobiet (C50; 174) oraz macicy (C53-C54; 180, 182).…”