Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Perspektifinden Nefs Psikolojisinde Manevi Dayanıklılık

Abstract

Bireyin maddi gereksinimlerinin yanı sıra manevi ihtiyaçlarının da olduğu, özellikle hümanist psikoloji ekolünden sonra literatürde artık kabul edilen bir gerçektir. Özellikle hastalık, yas ve ölüm gibi zorlu yaşam olaylarında, bireylerin dinsel ve manevi kaynaklara yönelmesi ve bu kaynaklardan güç bulmaları, din psikolojisi araştırmalarında önemli bulguları ortaya koymaktadır. Bu tür bulgular, manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu kapsamda manevi danışmanlık ve rehberlik, sade-ce bireylerin dinsel ve manevi sorunlarıyla ilgilenmez, aynı zamanda psikolojik sorunların çözümüne de katkıda bulunur. Özellikle Türk manevi danışmanlık ve rehberliğinin yerli bir ekolü olarak, bireyin manevi gelişimini önemseyen nefs psikolojisi, terapötik sürecin başarısını terapistin, danışanın manevi öz kaynaklarını anlayabilmesine ve bunu geliştirerek kullanabilmesine bağlı olduğunu savunur. Türk manevi danışmanlık ve rehberlik alanındaki yerli bir ekol olan nefs psikolojisinin üzerinde çalıştığı konulardan biri de bireyin manevi öz kaynaklarının geliştirilmesi ve bunun manevi dayanıklılık üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Bu makale, manevi danışmanlık ve rehberlik perspektifinden nefs psikolojisinde manevi dayanıklılık konusunun teorik bir çerçevede ele alınmasını amaçlamaktadır. Ayrıca bu makalede, Türk manevi danışmanlık ve rehberlik literatürüne teorik bir katkı sunmanın yanı sıra, henüz yeni ve yerli bir ekol olan nefs psikolojisi çalışmalarına kaynak oluşturmak da amaçlanmıştır. Bu makalede sonuç olarak; (i) manevi danışmanlık ve rehberlik perspektifinden nefs psikolojisinin bireyin manevi dayanıklılığının gelişiminde önemli role sahip olduğu; (ii) nefs psikoterapisinin, danışanın manevi öz kaynaklarına ilişkin farkındalığını artırarak ve erişimini kolaylaştırarak manevi dayanıklılığını artırdığı; (iii) içsel denge ve manevi huzurun sağlanmasının, bireyin yaşamın zorluklarıyla başa çıkma gücünü artırdığı; (iv) dinsel inancın güçlendirilmesinin, bireyin manevi dayanıklılığını destekleyen önemli bir psiko-teolojik faktör olduğu; (v) nefs psikoterapisinin danışanın manevi büyüme ve olgunlaşma sürecini teşvik ederek manevi dayanıklılığını güçlendirdiği; terapi sürecinde güçlü bir manevi eko-sistem, etkili başa çıkma mekanizmaları ve destekleyici bir danışmanlık ilişkisi gibi faktörlerin danışanın yaşamındaki zorluklarla başa çıkma yeteneğini önemli ölçüde geliştirdiği belirlenmiştir. Bu bağ-lamda, Türk manevi danışmanlık ve rehberlik alanında nefs psikolojisi ve nefs psikoterapisi çalışmalarından yararlanılması önerilmektedir.