Marszałkowie województw jako politycy regionalni

Abstract

Artykuł, odwołując się do perspektywy rządzenia wielopoziomowego, analizuje przebieg karier polityków regionalnych. Kwestia ta jest kluczowa w kontekście postrzegania marszałka województwa jako przedstawiciela społeczności regionalnej. Przyjąć można, że to, czy polityk uznaje za cel swojej kariery objęcie stanowiska politycznego w regionie, czy raczej traktuje je jako krok w karierze, której zwieńczeniem jest stanowisko w polityce ogólnopolskiej, znajduje odzwierciedlenie w sposobie jej pełnienia oraz znaczenia, jakie polityk przypisuje swojej roli reprezentanta społeczności regionalnej. Analiza karier marszałków województw od I do V kadencji wskazuje na pięć najważniejszych charakterystyk. Po pierwsze, mniej więcej jedna czwarta karier ewoluuje w kierunku profesjonalnych karier regionalnych, choć należy dostrzec, że takie kariery rozwijają się głównie od przełomu 2006 i 2007 roku. Po drugie, stanowiska te zajmowane są prawie wyłącznie przez zawodowych polityków, co może być pewnym zaskoczeniem, szczególnie że kontrastuje to z brakiem stabilności na stanowiskach marszałków. Po trzecie, zgromadzone materiały wskazują, że choć w wielu przypadkach stanowiska marszałków można uznać za krótkotrwały epizod w karierze politycznej, to dla osób, które jako atrakcyjną opcję rozwoju kariery uznały możliwość zasiadania w zarządzie województwa także na innych stanowiskach, istnieje szansa na wybór regionalnej ścieżki kariery. Po czwarte, poważnym zaskoczeniem był brak doświadczenia politycznego niektórych marszałków przed powołaniem na to stanowisko. Po piąte, badania wykazały wysoką intensywność przepływów pomiędzy poziomami (lokalnym, regionalnym i centralnym), oczekiwano, że będą one bardziej ograniczone. Sugeruje to, że koncepcja MLG ma o wiele większe zastosowanie do opisu karier politycznych, niż przypuszczano, pomimo stosunkowo ograniczonego zakresu decentralizacji w Polsce w porównaniu z wieloma krajami Europy Zachodniej. Słowa kluczowe: marszałek województwa, politycy regionalni, profesjonalizacja polityki regionalnej, ścieżki karier, rządzenie wielopoziomowe (Multilevel Government)