Methodevernieuwing voor ex-post-beleidsevaluatie natuurherstel : Casus ‘geelbuikvuurpad’ en ‘grijze duinen’

Abstract

Dit project richt zich op het vernieuwen van methoden voor het evalueren van beleid voor natuurherstel. Het is belangrijk inzicht te krijgen in de effectiviteit van herstelmaatregelen, gezien de grote overheidsinvesteringen en de belangen die er mee gemoeid zijn. Kennisvragen gaan over hoe je causale verbanden tussen maatregelen en effecten in effectiviteitsstudies kunt leggen, wat we kunnen leren van eerdere effectiviteitsstudies en terreinbeheerders en hoe we meer inzicht kunnen krijgen in de bijdrage van beleid voor natuurherstel aan andere maatschappelijke opgaven. Centraal staat daarom het reconstrueren van een overkoepelende interventielogica en het verbeteren van methoden voor het bepalen van effecten van natuurherstel op basis van documentanalyse. Dit is uitgewerkt aan de hand van de casus geelbuikvuurpad (Bombina variegata). Het is een geschikte casus omdat de staat van instandhouding in een beperkt gebied dient te worden verbeterd en daarvoor konden binnen dit project alle relevante partijen worden geïnterviewd. Op basis van interviewresultaten hebben we een Theory of Change (ToC) van de geelbuikvuurpad gereconstrueerd. Uit de ToC blijkt dat alhoewel de ingezette beleidsmaatregelen en de benodigde herstelmaatregelen op hoofdlijnen overeenkomen, er meer maatwerk nodig is in de subsidieregelingen zoals SNL en er bovendien meer politieke commitment nodig is om de doelen te halen. Het opschalen van de ToC naar een regionaal of landelijk schaalniveau en het bepalen van de effectiviteit van herstelmaatregelen op dat niveau is niet eenvoudig. Uit ons onderzoek blijkt dat een systeemtheorie en instrumenten voor het vastleggen van relaties interessante mogelijkheden bieden om complexe systemen, niet-lineaire relaties en elkaar versterkende en verzwakkende omgevingsvariabelen in beeld te brengen en op eenvoudige wijze te kwantificeren.