Metodološke osnove za dekompoziciju bruto domaćeg proizvoda na sastavnice finalne potražnje i primjena na hrvatsko gospodarstvo

Abstract

Cilj rada je sustavan prikaz metodoloških osnova za dekompoziciju bruto domaćeg proizvoda na komponente finalne potražnje i primjena prikazanog modela na hrvatsko gospodarstvo. Dekompozicija bruto domaćeg proizvoda temelji se na input-output modelu. Za razliku od konvencionalnog pristupa izračuna doprinosa pojedinih sastavnica rashodne strane bruto domaćeg proizvoda u kojem se uvoz promatra kao neovisna varijabla, temeljem predloženog modela uvoz se raspodjeljuje na sastavnice finalne potražnje koje ga izravno i neizravno induciraju. Na taj način dobiva se realniji prikaz doprinosa svake od komponenti finalne potražnje. Primjena metodologije za dekompoziciju bruto domaćeg proizvoda na sastavnice finalne potražnje empirijski je primijenjena za hrvatsko gospodarstvo. Na temelju rezultata provedene analize može se zaključiti da su izvoz i investicije sastavnice finalne potražnje sa visokom razinom uvoznog sadržaja. S druge strane najniži uvozni sadržaj ustanovljen je za kategoriju izdataka države za finalnu potrošnju. Rezultati rada impliciraju da novi model ekonomskog rasta temeljen na rastu izvoza i investicija u bruto fiksni kapital nužno podrazumijeva i veću razinu međunarodne integriranosti hrvatskog gospodarstva. Ograničenja istraživanja proizlaze iz primjene standardne pretpostavke korištene u input-output analizi o fiksnim tehnološkim koeficijentima. Doprinos rada sastoji se u pružanju metodološke osnove koja omogućuje precizniju kvantifikaciju doprinosa pojedinih sastavnica finalne potražnje u odnosu na dosadašnji konvencionalni pristup.

The Level of Integration of Croatian Producers in Tourism Cluster

“…IO analysis is effective analytical tool that examine economic relationships among economic sectors of the national economy (Miller and Blair 2009;ten Raa 2005;Mikulić 2018). It is mainly used to estimate total effects of a sector of interest on the overall economy.…”

Bric Ülkeleri̇ İmalat Sanayi̇nde Talep Yanli Yaklaşim: Bi̇r Talep Ayriştirmasi

“…döneminde 91 ülke için yaptıkları analizde özellikle 1980'lerden itibaren yurtdışı nihai talebin yabancı katma değerinin artış gösterdiğini,Mikulic (2019) ise Hırvatistan ekonomisinde yurtdışı nihai talebin ve yatırımların yabancı katma değerinin daha yüksek olduğu belirtmektedir.Yin & Liu (2019), 1992-2009 döneminde Çin'de özellikle düşük ve orta teknolojili sektörlerde yurtdışı nihai talebin yabancı katma değeri yüksek olduğunu ancak yüksek teknolojili sektörlerde ise bunun düşük olduğunu ileri sürmektedirler Lamonica, Salvati & Carlucci (2020),. 40 ülke için yaptıkları analizde genel olarak yurtdışı nihai talebin yabancı katma değerinin artış gösterdiğini ve özellikle 2009 krizinde bu artışın kesintiye uğradığını vurgulamaktadırlar.…”