Propolis (bee glue) is a sticky resinous material applied by honey bees Apis mellifera L. as a building material in their hives and as a defensive substance against infections. Propolis has been used as a remedy in traditional medicine systems all over the world, mainly to treat wounds and burns, sore throat, stomach ulcer, etc. Modern science has confirmed the antimicrobial and antiviral action of propolis, and has discovered numerous other beneficial pharmacological properties of bee glue: immunomodulating, anti-inflammatory, antiobesity, antitumor, and many others. For this reason, a significant number of products containing propolis have been developed and commercialized: medical devices, over-the-counter preparations, health foods and beverages, cosmetics. This review does not deal with propolis applications in the improvement and protection of human health. Instead, it is focused on some new and promising areas of propolis use and innovative propolis-containing products that have emerged in the last few years: improving the growth performance of livestock, food preservation, food packaging, textile materials for biomedical application, etc.Keywords: propolis; livestock growth performance; food preservatives; food packaging
НОВИ ПОЛИЊА ВО ЗАРОДИШ ЗА ПРИМЕНА НА ПРОПОЛИСПрополисот е леплив смолест материјал кој медоносните пчели, Apis mellifera L., го користат како градежен материјал за нивните улишта и како одбранбена супстанција од инфекции. Прополисот се користи и како лек во традиционалната медицина ширум светот, главно за лекување на рани и изгореници, болки во грлото, чир на желудникот итн. Модерната наука го потврди антимикробното и антивирусно дејство на прополисот и откри бројни други негови корисни фармаколошки својства како што се: имуномодулаторно, антиинфламаторно, против прекумерна телесна тежина, антитуморно и уште многу други. Поради сето ова се развиени и комерцијализирани голем број производи кои содржат прополис: медицински средства, препарати кои се продаваат без лекарски рецепт, здрава храна и напивки, козметички производи. Овој преглед не се занимава со употребата на прополисот за подобрување и заштита на човековото здравје. Наместо тоа, фокусот е на некои нови и ветувачки области за негова примена и на иновативни производи кои содржат прополис и кои се појавија во последните години, имено: подобрувања во одгледувањето на добиток, конзервирање на храна, пакување на храна, текстилни материјали за биомедицинска примена итн.Клучни зборови: прополис; одгледување на добиток; конзерванси за храна; пакување на храна