Muhasebe İhtiyatlılığı ile Vergiden Kaçınma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Borsa İstanbul Örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, muhasebe ihtiyatlılık düzeyi ile vergiden kaçınma düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bunun için Türkiye’de Borsa İstanbul’da 2009-2022 yılları arasında işlem gören 158 şirketin finansal verileri analize dahil edilmiştir. Literatürle uyumlu bir şekilde muhasebe ihtiyatlılığının ölçümünde piyasa değerinin defter değerine oranı, vergiden kaçınma düzeyinin ölçümünde ise cari dönem vergi gideri ile olması beklenen vergi gideri arasındaki fark tutarının toplam aktife oranı kullanılmıştır. Çalışmada, bu ilişkinin tespiti için panel veri analizi ve GLS regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, muhasebe ihtiyatlılık düzeyi ile vergiden kaçınma düzeyi arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Buna göre vergiden kaçınma düzeyinin artması, muhasebe ihtiyatlılık düzeyini artırmaktadır. Ayrıca, aktif karlılık oranı ile muhasebe ihtiyatlılık düzeyi arasında anlamlı ve pozitif ilişki tespit edilmiştir.