GirişOpere rektum kanseri (RK) olgularının değerlendirilmesinde radyoloji önemli role sahiptir (1). Kolorektal cerrahi sonrasında operasyona bağlı değişiklikler doğru olarak tanınmazsa infeksiyon ve rekürren tümörü de içeren yanlış tanılara sebep olabilir (2). Bununla birlikte RK olgularının lokal nüksünün erken saptanması hastalık kontrolünde oldukça önemlidir (3). Bilgisayarlı tomografi (BT) ile intrapelvik organlar, pelvis ve perine kasları, kemik yapıların değerlendirilmesinde faydalı olup RK lokal nüksü tanısında ve yönetiminde etkili bir görüntüleme tetkikidir (4). Önceki çalışmalarda RK lokal nüksü tanısında BT tetkiki ile çalışmalar mevcut olmakla birlikte bildiğimiz kadarıyla BT, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve pozitron emisyon tomografisi-bilgisayarlı tomografi (PET-BT) birlikte değerlendirilerek daha önce çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmadaki amaç opere olmuş RK olgularının ÖZET Amaç: Rektum kanseri (RK) olgularının ameliyat sonrası takibinde operasyon alanındaki değişiklikleri multimodalite görüntüleme yöntemleri ile değerlendirmek. Gereç ve Yöntem: RK tanılı ardışık 96 hasta incelendi. Bu hastalardan ameliyat olmuş ve takip görüntüleme tetkikleri bulunan 55 tanesi pelviste ameliyat sonrası değişiklikler, komplikasyonlar ve takip bulguları açısından değerlendirildi. Bulgular: RK' li 55 hastanın (34 erkek, 21 kadın) ortalama yaşı 58,7 (31-81) idi. Takip süresi ortalama 31,1 (6-72) aydı. Ameliyat sonrasında 41 hastada (%74,5) granülasyon dokusufibrotik değişiklikler görüldü. Granülasyon dokusu-fibrotik değişiklikler 27 hastada (%65,8) stabilken, 11 hastada (%26,8) gerileme mevcuttu. Operasyon sonrası değişikliklerde 3 hastada (%7,3) artış mevcut olup bu hastalardan 2' sinde (%4,8) tümör nüksü, 1' inde (%2,4) granülasyon dokusufibrotik değişiklikler saptandı. Dokuz hastada (%16,4) pelviste belirgin lezyon ve postoperatif fibrotik değişiklikler görülmedi. Takipte 4 hastada (% 7,3) fistül, 4 hastada (%7,3) koleksiyon, 2 hastada (%3,6) anastomoz kaçağı, 2 hastada (%3,6) Hartman poşu kaçağı, 2 hastada (%3,6) ileus, 2 hastada (%3,6) kemik invazyonu, 2 hastada (%3,6) inguinal lenf nodu metastazı saptandı. Sonuç: RK olgularında operasyon sonrasındaki granülasyon dokusu-fibrotik değişiklikler büyük oranda stabil veya gerileme göstermektedir. Ancak olası tümör nüksü dışlanmasında ve komplikasyonları göstermede multimodalite takip görüntüleme yöntemlerinin hasta yönetiminde faydalı olduğunu düşünmekteyiz.
AnahtarKelimeler: rektum kanseri, postoperatif görüntüleme, takip, radyolojik bulgular ABSTRACT Objective: To evaluate the follow-up imaging findings of the postoperative rectal carcinoma (RK) patients. Materials and Methods: A total of 96 consecutive patients with RK were evaluated. Fifty-five of these patients who underwent surgery and had follow-up imaging examinations were evaluated for postoperative changes, complications and follow-up findings. Results: The mean age of 55 patients (34 male, 21 female) was 58.7 (31-81). The mean follow-up time was 31.1 (6-72) months. Granulation tissue-fibrotic change...