‘n Pleidooi vir die kriminalisering van stigma teen vrygelate gevangenes in Suid-Afrika

Abstract

<jats:p>Teen die agtergrond van Agrizzi se getuienis van grootskaalse korrupsie in die Departement van Korrektiewe Dienste (die Bosasa-skandaal) en die nuwe Minister se oogmerk om vrygelate gevangenes behulpsaam te wees met werksverskaffing en hervestiging, word die vraag gevra of die verlammende invloed van post-vrylatingstigma geregverdig is. Vanuit ‘n volksvergelykende perspektief is die vertrekpunt dat gevangenisstraf as Suid-Afrika se oorheersende strafparadigma nie ons onhoudbare hoë oortredingsyfers enigsins verlaag het nie en dit inderdaad aangeblaas het. ‘n Post-Marxistiese teoretiese raamwerk bevraagteken en geproblematiseer die stigma waaronder vrygelate oortreders in harde stigmatiserend-beskamingskulture (Suid-Afrika, die VSA) gebuk gaan. Nadat die regverdigings vir stigma oorweeg en as onsinnig verwerp is – dit slaan op die stereotipe óf ongeregverdigde vooroordeel – word die grootliks gediskrediteerde gedagte aan indiwiduele aanspreeklikheid aan die orde gestel. Die multivlak-kompleksiteit van misdaad as ‘n maatskaplike verskynsel word ondersoek en strukturele verdrukkings (rassisme, chauvinisme, armoede, stigma teen vrygelate voormalige oortreders, verdiepende ongelykheid) wat as teelaarde vir misdaad dien, word ook belig. Ek doen aan die hand dat sodanige stigma op beide haatspraak en ongrondwetlikheid in Suid-Afrika neerkom. Ten slotte word ingrype (byvoorbeeld kriminalisering van stigma) ter bevordering van ‘n integrerend-beskamende kultuur aan die hand gedoen en in ‘n bepeinsende slotsom word die maatskaplike huigelary rondom hierdie vraagstuk bekla. A plea for the criminalization of stigma against ex-offenders in South Africa Abstract Against the backdrop of Agrizzi’s testimony of large-scale corruption in the Department of Correctional Services (the Bosasa scandal) and the new Minister’s initiative in assisting ex-offenders with job opportunities and resettlement, the question is asked whether or not the paralyzing impact of post-release stigma is justified. From a comparative perspective, my point of departure is that imprisonment as South Africa’s dominant sentencing regime has not impacted our unsustainable rates of recidivism and may in fact have made the situation worse. A post-Marxist theoretical perspective questions and problematizes the stigma which haunts ex-offenders in stigmatizing shaming cultures (such as in South Africa and the US). After examining and rejecting as irrational, the justifications for stigma – since these either apply to the stereotype or are backed by unexamined prejudice – the largely discredited idea of individual responsibility is taken to task. The multi-level complexity of crime is considered, and criminogenic structural oppressions (racism, poverty, sexism, stigma against ex-offenders, growing inequality) are highlighted. It is submitted that stigma qualifies both as hate speech and as being unconstitutional in South Africa. A number of interventions are proposed (such as the criminalization of stigma against ex-offenders) which are aimed at the promotion of an integrative shaming culture and in a deeply reflective conclusion, the hypocrisy in the wider community is lamented</jats:p>

Is Suid-Afrika se rehabilitasieparadigma uitge-dien? 'n Pleidooi vir moontlike beleidshervorming

“…Die gewaarwording van die onderskeid tussen "ons" en "hulle" in terme van die hoofstroomgemeenskap teenoor sy misdaadbodem ["criminal underbelly"] het, al is dit net ten dele, duidelik die geloofwaardigheid van die rehabilitasieparadigma skade aangedoen weens die groeiende besef dat mense nie bloot agter tralies beland omdat hul iets verkeerd gedoen het nie, maar dikwels as gevolg van ander nie-regsoorwegings (Davis, 2005:37-38). Hierdie stelling kan verder verduidelik word aan die hand van die stigmatisering en marginalisering van vrygelate gevangenes wat weens hul uitsluiting van die hoofstroomgemeenskap en -ekonomie, ondanks voornemens van rehabilitasie, na die misdaadonderbuik teruggedwing word ten einde ekonomies te kan oorleef (Alexander, 2012:95-96;Geiger, 2006;Lötter, 2018:247, 259, 261-264, 266, 268;2020a). 7.…”

Gentle Justice Reduces Recidivism and Incarceration: Can South Africa Benefit from the Finnish Experience?

“…Secondly, it is illegal in Finland to discriminate against ex-offenders on the basis of their criminal records, unless certain risks associated with their previous offences have a direct bearing on the job in question. It has been suggested that the stigma under which ex-offenders labour in South Africa should be criminalised (Lötter 2020a), since this dynamic holds back their possible resettlement and effects knock-on re-offending tendencies (as Braithwaite, for example, argues in a different context).…”

Het oortreders 'n reg op hervorming of eerder 'n reg op 'n hervorming-gedrewe omgewing?

“…Dit is bepaald 'n ernstige klag teen 'n grondwetlike bestel dat 'n algemene stigma sonder voorbehoud teen alle oortreders toegepas word, ongeag hul geskiedkundige misdaad (en ondanks die feit dat hul reeds hul vonnis "uitgedien" het). Daar is dan ook met goeie rede aangedui dat die stelselmatige stigmatisering van oortreders in Suid-Afrika haatspraak is waarteen daar regtens opgetree kan word (Lötter, 2018:20-21 & 266;Lötter, 2020b). Teen hierdie oorweldigende getuienis betoog Omar (2011:21) dat:…”