Multitraumatic injuries are common in an era of widespread motoring. Abdominal trauma is linked with 30-40% of these injuries. Intraabdominal bleeding caused by ruptured abdominal viscera: liver, spleen or small bowel mesentery is potentially life-threatening and, in most cases, requires immediate surgical intervention. The paper reports the case of a patient following multitrauma, who was operated on in an emergency due to abdominal haemorrhage. During the laparotomy, apart from lesions causing bleeding (laceration of the mesentery and small bowel perforation), two unexpected, uncommon lesions were found: a healthy Meckel diverticulum and haematoma in the mesentery of the appendix. The rules of diagnostics and management in typical abdominal injuries are discussed, with special attention to some rare and atypical pathologies found during the operation. Keywords: multitrauma; intraabdominal bleeding; Meckel diverticulum; vermiform appendix.
ABSTRAKTUrazy wielonarządowe są częste w dobie powszechniej motoryzacji, a obrażenia brzucha występują u ok. 30-40% takich przypadków. Krwawienie do jamy otrzewnowej z pękniętych narządów wewnętrznych: śledziony, wątroby i krezki jelita cienkiego stanowi potencjalne zagrożenie życia i -w większości przypadków -wymaga pilnej interwencji chirurgicznej. W pracy przedstawiono przypadek pacjenta z urazem wielonarządowym, u którego w trakcie laparotomii z powodu krwawienia wewnątrzbrzusznego, poza uszkodzeniami struktur będących źródłem krwawienia (rozerwanie krezki i przedziurawienie jelita cienkiego), stwierdzono inne, rzadko spotykane patologie -zdrowy uchyłek Meckela i stłuczenie krezeczki wyrostka robaczkowego. Omówiono zasady diagnostyki i leczenia typowych obrażeń w obrębie jamy brzusznej, a także postępowania w przypadku rzadkich i nietypowych patologii stwierdzonych w czasie operacji. Słowa kluczowe: uraz wielonarządowy; krwawienie wewnątrz-brzuszne; uchyłek Meckela; wyrostek robaczkowy.
WSTĘPObrażenia wielonarządowe są stosunkowo częste w dobie powszechnej motoryzacji. Definiuje się je jako urazy dwóch lub więcej okolic ciała, przy czym przynajmniej jedno z tych obrażeń jest potencjalnie zagrażające życiu. Są to zatem poważne urazy, mogące mieć daleko idące konsekwencje dla zdrowia i życia chorych. Największym wczesnym zagrożeniem dla życia pacjenta z urazem wielonarządowym jest wstrząs krwotoczny, zwykle spowodowany krwawieniem wewnętrznym. Jest to najczęstsza przyczyna zgonów w czasie pierwszych 24 godz. po przywiezieniu chorych do szpitala [1]. Niekoniecznie musi być to masywny krwotok, np. z dużego naczynia brzusznego czy rozerwanej wątroby. Mniejsze krwawienia: z pęk-niętej śledziony, złamanych wielu żeber, złamanej miednicy czy kości udowej sumują się, wywołując ciężki wstrząs krwotoczny, który może spowodować zgon. Dlatego w postępowaniu z takimi chorymi istotne jest możliwie szybkie opanowanie krwawienia w jamie brzusznej. Z kilkuletniej praktyki autorów w leczeniu urazów wielonarządowych wynika, że najczęstsze przyczyny krwawienia wewnątrzbrzusznego to pę...