Nijerya’da doğal kaynak rantı ve ekonomik büyümenin çevre kalitesi üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışma, Nijerya’da 1990-2020 döneminde doğal kaynak rantı ve ekonomik büyümenin çevresel kalite üzerindeki etkilerini incelemiştir. CO2 emisyonları, ekolojik ayak izi ve yük kapasitesi faktörü gibi üç farklı çevre kalitesi göstergesi kullanılarak Granger nedensellik ve etki-tepki analizleri gerçekleştirilmiştir. Granger nedensellik analizine göre, CO2 emisyonlarından doğal kaynak rantına, ekonomik büyümeden CO2 emisyonlarına ve ekonomik büyümeden ekolojik ayak izine doğru tek yönlü nedensellik ilişkileri bulunmuştur. Etki-tepki analizleri, doğal kaynak rantı ve ekonomik büyüme değişkenlerine verilen şokların çevresel kalite göstergelerinde önemli tepkilere yol açtığını ortaya koymuştur. Doğal kaynak rantına ve ekonomik büyümeye verilen bir standart sapmalık şoka CO2 emisyon miktarı artış yönünde tepki verirken, ekolojik ayak izi bu şoklara ilk dönemden itibaren artarak azalış yönünde tepki vermiştir. Doğal kaynak rantına verilen bir standart sapmalık şoka yük kapasitesi faktörü ilk dört dönem azalış sonrasındaki dört dönem artış şeklinde tepki verirken, ekonomik büyümeye verilen bir standart sapmalık şoka yük kapasitesi faktörü ilk dört dönem azalış sonrasındaki iki dönem artış şeklinde tepki vermiştir. Bu sonuçlar, Nijerya’nın sürdürülebilir kalkınma stratejilerini oluştururken, çevresel etkileri dikkate alarak çevre dostu politikalar geliştirmesi gerektiğini vurgulamaktadır.