Novel ecosystems in urbanized areas under multiple stressors: Using ecological history to detect and understand ecological processes of an engineered ecosystem (lake Markermeer)

Abstract

Wageningen Environmental Research accepts no liability for any damage suffered as a result of the use of results or information of this research, nor for the use and implementation of advices given in this report.

Systeemanalyse van het IJsselmeergebied: verkenning van de water- en stoffenstromen in het IJsselmeergebied voor de toepassing in een systeemanalyse

“…De combinatie met de zoete waterlaag resulteert in afwijkende sedimentatie-en biogeochemische processen (van den Berg 2014, Saaltink 2018). Het resultaat van alle menselijk en natuurlijke omstandigheden hebben geleid tot een ecosysteem dat grotendeels in een pioniersstadium van ecologische ontwikkeling is blijven hangen (Van Riel et al 2019), waar ecologische processen en successie worden geremd. Het ecosysteem heeft geen stabiliserende 'buffer' ontwikkeld, waardoor veranderingen (milieudynamiek) en stressoren een grote en directe invloed op het ecosysteem hebben.…”

Systeemanalyse van het IJsselmeergebied, een kennisinventarisatie

“…De combinatie met de zoete waterlaag resulteert in afwijkende sedimentatie-en biogeochemische processen en een verstoord voedselweb (van den Berg 2010, Saaltink 2018). Ecologische processen en successie worden geremd, waardoor het ecosysteem grotendeels in een pioniersstadium van ecologische ontwikkeling blijft hangen (Van Riel et al 2019). Het ecosysteem heeft geen buffer kunnen ontwikkelen, waardoor veranderingen en stressoren een grote invloed op het ecosysteem hebben.…”

“…Het lichtregime op de bodem is afhankelijk van diepte, sediment en windactivitieit. In het Markermeer dringt het licht niet tot op de bodem door (Noordhuis 2010, van Riel et al 2019, in het IJsselmeer en de randmeren kan het licht wel de bodem bereiken.…”

“…Verder zijn er aanwijzingen dat in de pelagische zone nutrienten gemineraliseerd worden via fytoplankton(Brinkmann et al 2019) en dat fosfaat wel in de bodem aanwezig is, maar slecht beschikbaar is voor het voedselweb doordat het in de mariene bodem aan calcium en ijzer gebonden zit(Saaltink 2018, van den Berg 2010, Van Riel et al 2019. Ook de relatief hoge zwavelconcentraties in de bodem en de aanwezigheid van sulfide oxiderende bacterien (Bij de Vaate en Jansen 2011) zijn atypisch voor zoetwater meren en kunnen effect hebben op de biogeochemische processen in het meer(van der Welle et al 2007, Vonk et al 2017.…”

Hypotheses voor afname van de visstand in het IJsselmeer

“…VanRiel et al (2019) concluderen ook, langs grotendeels dezelfde gedachtenlijn, dat weliswaar de waterkwaliteitsdoelstellingen voor wat betreft de nutriëntenhuishouding zijn gehaald, maar dat het ecologisch herstel (van het Markermeer) ver achterblijft. Vermoedelijk spelen het gebrek aan natuurlijke land-waterovergangen, harde oevers en een onnatuurlijk waterpeilbeheer hierin een Wat is de rol van visetende watervogels voor het gedrag van vis in verspreiding en habitatkeuze?Hoewel het invullen van veel van bovenstaande kennishiaten vragen om meerjarig onderzoek kunnen er ook op korte termijn en met grotendeels al beschikbaar onderzoeksmateriaal al belangrijke stappen worden gezet.Op dit moment worden veel studies uitgevoerd naar het voedselweb en de productiviteit van hetMarkermeer.…”