Psoriasis, genetik ve çevresel faktörlerden etkilenen karmaşık kronik inflamatuvar bir hastalıktır. Beslenme durumu ve günlük tüketilen diyetin içeriği psoriasisin etyoloji ve patogenezisinde rol oynamaktadır. Enerjisi düşük, doymuş yağ asitlerinden fakir, çoklu doymamış yağ asitlerinden zengin diyetlerin psoriasis tedavisinde olumlu etkileri bulunmaktadır. Özellikle n-3 doymamış yağ asitlerinden zengin ve vejetaryen diyetle beslenen bireylerde klinik bulgular daha hafif seyretmekte ve iyileşme görülmektedir. Ayrıca A, D vitaminleri ve reseptörleri derideki immünomodülatör görevleri sayesinde keratinositlerin proliferasyonunu baskılayarak antienflamatuvar etki göstermektedirler. D vitamini yetersizliği sık görüldüğü psoriasisli hastalarda D vitamin düzeyleri değerlendirilmelidir. Takviye edildikleri durumlarda ise yan etkileri açısından takip edilmelidir. Antioksidan reaksiyonlarda görev alan bakır, çinko, demir vb. mineraller ile karotenoidler, flavonoidler gibi antioksidan bileşiklerin tüketim düzeyleri izlenmelidir. Oksidatif stresin engellenmesi veya azaltılması için besin çeşitliliği sağlanarak taze sebze ve meyve tüketimi önerilmelidir. Psoriasisli hastaların selenyum seviyelerinin düşük olduğu ancak selenyum tek başına değil, kombine antioksidan tedavisiyle beraber kullanıldığında hastalığın klinik seyrinde yararlı olabileceği bildirilmektedir. Alkol tüketimi psoriasiste beslenme ve prognozu olumsuz etkilemekte ve sakınılması gerekmektedir. Sonuçta hastalığın başlangıç aşamasından itibaren bireyler takip edilmeli ve koruyucu önlemler alınmalıdır. Ağırlık denetimlerinin kontrol altında tutulduğu, bireye özgü ve besin çeşitliliği olan yeterli ve dengeli beslenme programları düzenlenmelidir. Anahtar kelimeler: Psoriasis, beslenme tedavisi, yağ asitleri, antioksidan, vitamin, mineral Çıkar Çatışması: Yazarlar bu makale ile ilgili olarak herhangi bir çıkar çatışması bildirmemiştir.
Leyla TevfikoğluAlceylan, Nevin Şanlıer*
Psoriasis ve Beslenme İlişkisi
Psoriasis and Nutrition Interactions
Özet AbstractPsoriasis is a chronic complex inflammatory disease affected by both genetic and environmental factors. Nutrition and diet has been suggested to play a role in the etiology and pathogenesis of psoriasis. Diets poor in energy and saturated fatty acids and rich in polyunsaturated fatty acids have positive effects on the treatment of psoriasis. Vitamin A and D modulate immune system and their receptors shows an antiinflammatory effect by inhibiting the proliferation of keratinocytes. Patients with psoriasis are often Vitamin D deficient, they should be therefore evaluated considering their vitamin D levels. If they take a vitamin D supplementation, they should be monitored for side effects. Consumption levels of minerals such as copper, zinc and iron, and antioxidant compounds, including carotenoids and flavonoids involve in antioxidant reactions should be followed-up. A diet including a variety of vegetables and fruit can help reduce the risk of oxidative stress. Selenium levels are lower in patients, and selenium ...