Obrońca węzła małżeńskiego w procesach I Instancji Sądu diecezjalnego w Tarnowie

Abstract

Obrońca węzła małżeńskiego w procesach I Instancji Sądu diecezjalnego w Tarnowie 05 8 listopada 2013 roku na audiencji dla uczestników sesji plenarnej Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej papież Franciszek powiedział: "…obrońca węzła, chcąc dobrze pełnić swoją posługę, nie może ograniczać się do pobieżnego przeczytania akt czy biurokratycznych i ogólnikowych odpowiedzi. Pełniąc swoją delikatną funkcję, winien on starać się harmonijnie łączyć przepisy Kodeksu Prawa Kanonicznego z konkretnymi sytuacjami Kościoła i społeczeństwa" 1 . Te słowa papieża wskazują na bardzo trudną i wymagającą rolę obrońcy węzła małżeńskiego. Ta posługa w szukaniu sprawiedliwości w Kościele wymaga od niego dużej znajomości prawa i umiejętnego łączenia tej wiedzy z konkretnymi sytuacjami życia duchowego i społecznego wiernych. Niniejsze opracowanie ma na celu próbę przybliżenia tematu tego wzajemnego przenikania teoretycznej wiedzy obrońcy węzła z jego konkretnym osadzeniem w codzienności osób, które zwracają się do Kościoła o sprawiedliwy osąd. Historyczno-prawne ujęcie instytucji obrońcy węzła małżeńskiegoPunkt pierwszy tego artykułu, w którym będziemy omawiać prawną osobowość obrońcy węzła, podzieliliśmy na trzy podpunkty. W pierwszym 1 Franciszek, W obronie węzła małżeńskiego, 8.11.2013. Audiencja dla uczestników sesji plenarnej Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, http://www.opoka.org.pl (18.05.2015). 56Ryszard Biernat zarysujemy historyczny wymiar pojawienia się i obecności w sądach diecezjalnych obrońców węzła. W drugim przedstawimy niektóre aspekty obecnego ustawodawstwa określającego tożsamość obrońcy węzła, a w trzecim pochylimy się nad wybranymi zadaniami i prawami obrońcy węzła w kościelnym sądownictwie.Obrońca węzła małżeńskiego jest pracownikiem sądu biskupiego, który po złożeniu przysięgi 2 podejmuje misję wyznaczoną mu przez ustawodawstwo Kościoła w procesach o stwierdzenie nieważności lub potwierdzenie ważności małżeństw, które są przedmiotem procesów sądowych. Uosabia on zasadę przychylności prawa wobec małżeństwa (favor matrimonii) 3 . Obrońcę węzła mianuje biskup i może nim być osoba świecka albo duchowna. Ustawodawca stawia kandydatowi na obrońcę węzła wysokie wymagania: ma to być osoba o dobrym imieniu, wykształcona w dziedzinie prawa Kościoła, roztropna i dążąca do sprawiedliwości 4 . Brak którejkolwiek z wymaganych kwalifikacji moralnych, które to kwalifikacje zresztą trudno jednoznacznie zdefiniować u danej osoby, nie czyni misji obrońcy nieważną, ale niegodną 5 . W każdym sądzie diecezjalnym do spraw o nieważność małżeństwa musi być na stałe ustanowiony przynajmniej jeden obrońca węzła 6 , a biorąc pod uwagę fakt, że sądy biskupie zajmują się przede wszystkim tymi sprawami, można ustanowić ich więcej 7 . W posłudze obrońcy węzła perspektywa szukania prawdy jest nadrzędną, dlatego obrońca nigdy nie przegrywa sprawy, nawet gdy sędziowie orzekną nieważność. Jeśli wyrok orzeka nieważność i jest zgodny z prawdą, a obrońca uczynił wszystko, aby pomóc sędziom w odkryciu tej prawdy, to obrońca przyczynił...

On the use of palynological data in economic history: New methods and an application to agricultural output in Central Europe, 0–2000AD

“…The structure of Poland's grain export going through Gdańsk, and then the Danish customs at the strait of Sound, is exactly the same: from the beginning it was dominated by rye (Bang, 1933(Bang, , 1945Biernat, 1962;Narojczyk, 2007). Even when the volume of grain export started to decrease in the seventeenth century, the new agrarian structure was maintained and even sustained further expansion.…”