Obszar transformacji górniczo-energetycznej w województwie łódzkim w kontekście wygaszania kompleksu energetycznego w Bełchatowie a zagadnienie sprawiedliwej transformacji

Abstract

Unia Europejska od wielu lat konsekwentnie zmierza do minimalizowania oddziaływania na środowisko, bardziej zrównoważonego eksploatowania zasobów, zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, ochrony bioróżnorodności i odchodzenia od wykorzystywania paliw kopalnych. Ma to doprowadzić do zbudowania gospodarki nisko i zero emisyjnej i osiągnięcia neutralności klimatycznej Unii Europejskiej do roku 2050. Proces transformacji energetycznej, czyli odchodzenia od paliw kopalnych i technologii na nich opartych do zeroemisyjnych źródeł wytwórczych, pociągnie za sobą daleko idące wyzwania zwłaszcza dla takich państw jak Polska. W 2021 r. ponad 80% wytworzonej w naszym kraju energii elektrycznej pochodziło ze spalania węgla brunatnego, kamiennego i gazu ziemnego. Głównym motywem zainicjowania procesu transformacji były przesłanki środowiskowe. Proces zmierza do ukształtowania systemów w oparciu o odnawialne źródła energii, ewentualnie o źródła o niskiej emisji substancji szkodliwych dla atmosfery (pyły, gazy cieplarniane). To spowoduje postępujący proces dekarbonizacji, który będzie szczególnie bolesny dla regionów, których gospodarki w istotnym stopniu uzależnione są od dużych kompleksów wydobywczo-energetycznych jak Kopania Węgla Brunatnego Bełchatów i Elektrownia Bełchatów. Jednym z kluczowych elementów wspierających procesy transformacyjne w UE jest Mechanizm Sprawiedliwej Transformacji. Na on na celu wspieranie przemyślanej i zaplanowanej polityki zmiany profilu gospodarczego regionów, w których istotną rolę odgrywał przemysł wydobycia i przetwórstwa węgla kamiennego i brunatnego. Niniejszy artykuł ma na celu określenie skutków wygaszania Kompleksu Energetycznego w Bełchatowie.