Occurrence of fungal strawberry diseases in Central Anatolia Region of Turkey and reactions of some varieties grown widely against the important pathogens

Abstract

2013-2016 yılları arasında Bartın, Kayseri, Konya, Zonguldak illeri çilek üretim alanlarında sorun olan çilek fungal hastalıkların tespiti ve yaygın olan fungal patojene karşı mücadele olanaklarının araştırılması hedeflenmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda Bartın, Kayseri, Konya, Zonguldak illerinden alınan 515,5 dekar çilek yetiştirme alanlarından hastalıklı bitki örnekleri toplanarak laboratuvara getirilmiş ve bu örnekler uygun besi ortamlarına ekilerek fungal patojenler izole edilmiştir. Çeşitli arazilerden toplanan 383 adet yaprak ve kök örneklerinden fungal etmenler izole edilmiştir. 17 fungal patojen; Alternaria alternata (Fr.) Keissler, Boeremia exigua (Desmazières) Aveskamp, Gruyter & Verkley, Mycosphaerella fragariae (Tul.) Lindau., Colletotrichum acutatum J.H. Simmonds, Colletotrichum gleosporoides (Penz.) Penz., Botrytis cinerea (de Bary) Whetzel, Lasiodiplodia theobromae (Pat.) Griffon & Maubl., Diaporthe actinidae N.F. Sommer & Beraha., Diaporthe eres Nitschke, Didymella americana Saccardo ex Saccardo, Didymellea pomorum (Thümen) Aveskamp, Gruyter & Verkley, Diplodia seriata de Notaris, Macrophomina phaseolina (Tassi) Goidanich, Peyronellae prosopidis, Phytophthora cactorum (Lebert & Cohn) J.Schröter, Phytophthora plurivora Jung & Burgess., Phytophthora kelmania patojen olarak tespit edilmiştir. Yaprak ve kök teşhisi yapılan bu etmenler uygun metodlarla çilek bitkilerine inokule edilerek patojeniteleri gerçekleştirilmiştir. Patojenisitesi yapılan etmenlerden en yaygın olarak tespit edilen etmen yaprak lekesi hastalığı (Alternaria alternata) %41,94 oranında, kök hastalıkları ise %38,13 oranında yaygın tespit edilmiştir. Bu izolatlarla çeşit-reaksiyon çalışmaları (Festival, Kabarla, Sweetann, Alison, Osmanlı, Kara çilek, Tüylü, Sabrina, Rubigem, San Andreas, Albion, Festival, Monterey) 12 çilek çeşidi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Buna göre Alternaria alternata yaprak lekesine en hassas çeşit % 86 hastalık şiddetiyle Kabarla, M. phaseolina ve L. theobromae ‘ ye karşı hassas olan çeşit ise Tüylü çilek çeşididir. Osmanlı çilek çeşidi her 3 hastalık etmenine karşı diğer çeşitlere nispeten daha dayanıklı bulunmuştur.