Ochronki w Królestwie Polskim w świetle akt Rady Głównej Opiekuńczej (1832-1870)

Abstract

Głównym celem artykułu jest próba ukazania wkładu Rady Głównej Opiekuńczej (1832-1870) w organizację ochron dla dzieci na terenie Królestwa Polskiego w XIX wieku. Z powodu zniszczenia większości akt RGO w czasie II wojny światowej badania oparte są jedynie na szczątkowym zespole znajdującym się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Z zachowanych akt wynika, że RGO starała się nadzorować działalność ochron w Królestwie Polskim i mobilizowała lokalnych filantropów do zakładania nowych. Dbała przy tym o zachowanie pewnych standardów co do lokalu czy zabezpieczenia finansowego planowanej ochrony. Dużą wagę RGO przykładała do tego, aby funkcje opiekunów powierzano osobom godnym zaufania, których celem było przede wszystkim dobro dzieci. Wszelkie nadużycia starano się eliminować. W latach 60. XIX wieku na terenie Królestwa Polskiego funkcjonowało kilkanaście ochron dla dzieci, natomiast na masową skalę zaczęły one powstawać na początku XX wieku. Z pewnością spore zasługi w tym zakresie miała RGO, która przygotowała wcześniej grunt pod tego typu działalność.