Određivanje Srednje Distance Privlačenja Primjenom Gis-a U Nizijsko-Brdskim Uslovima

Abstract

IzvodTransport sortimenata, prije svega oblog drveta, je najskuplji proces u proizvodnji. On se sastoji iz tri faze: primicanje, privlačenje i prevoz kamionima. Sa stanovišta troškova transporta najvažnije su prve dvije faze transporta. One u prvom redu zavise od udaljenosti mjesta sječe stabala od šumskog puta ili srednje transportne distance privlačenja i zato je određivanje njene vrijednosti veoma važno sa stanovišta planiranja otvorenosti šuma. Srednja transportna distanca je jedan od pokazatelja otvorenosti. Vrijednost srednje transportne distance privlačenja može se dobiti na više načina: mjerenjem na terenu ili pomoću programskih paketa zasnovanih na GIS-u. Srednja transportna distanca dobijena u Izvođačkim projektima za odjele 19, 20, 21, 22, 37, 47, 48 i 22/1 u Privrednoj jedinici "Prosara", iznosi 600 m. Primjenom ArcGIS 10 programskog paketa dobijena je prvo geometrijska transportna distanca privlačenja koju smo množili sa faktorom korekcije koji za date terenske uslove iznosi 1,38. Na taj način smo dobili stvarnu srednju transportnu distancu privlačenja koja je 590 m. Između ove dvije daljine privlačenja nema statistički značajne razlike i prema tome srednja stvarna transportna distanca privlačenja koja je određena pomoću ArcGIS-a 10, može biti korišćena za određivanje učinka skidera. Uporedili smo stvarnu i geometrijsku srednju transportnu distancu privlačenja i dobili da faktor korekcije iznosi 1,57. Prema tome prosječni faktor korekcije za nizijsko-brdske terene iznosi 1,475.Ključne riječi: faktor korekcije, privlačenje, srednja transportna distanca privlačenja, transport Sječom i izradom dobijaju se šumskodrvni sortimenti, proizvodi koje je potrebno transportovati do prerađivačkih kapaciteta ili krajnjih potrošača. Transport se sastoji iz tri faze: sakupljanje ili primicanje sortimenata, privlačenje i prevoz sortimenata. Primicanje ili sakupljanje sortimenata je faza transporta koja podrazumijeva sakupljanje drvne mase pored sekundarnih šumskih komunikacija (vlake, traktorski putevi ili trasa žičare). Privlačenje sortimenata se vrši po sekundarnim šumskim komunikacijama do šumskog puta ili međustovarišta na njemu, pri čemu se teret uglavnom vuče po vlaci. Prevoz podrazumijeva prevoz sortimenata kamionima po šumskim i javnim putevima do prerađivačkih kapaciteta ili potrošača. Transport sortimenata je veoma značajan i najskuplji dio proizvodnje šumsko drvnih sortimenata. Prema Sokolović & Bajrić (2013) troškovi transporta iznose oko 80% ukupnih troškova proizvodnje drvnih sortimenata. Troškovi prevoza kamionima prema troškovima privlačenja traktorima i troškovima

A Geoprocessing Tool for the Calculation of Primary Wood Transportation Distance

“…In contrast to other methods [28,29,32] and models [11,30,31] for the calculation of transportation distances, the geoprocessing tool TraDis provides several benefits. Specifically, an application of the TraDis tool (1) is more user-friendly because the interface (Figure 6) is intuitive, compact, and includes generally used environment and commands of ArcGIS Desktop extensions; (2) is more comprehensive because the workflow (Figure 1) covers all parts of primary wood transportation (i.e., pre-skidding, skidding) and both levels of dimension (i.e., 2D, 3D); ( 3) is more efficient because the third algorithm step (Figure 3) includes unique geospatial processes focused on reducing the calculation time and ensuring the correct topology of input/output data; and (4) is more accurate because the fourth algorithm step (Figure 4) uses only topologically correct data and the optional 3D data from the digital terrain model.…”

“…This approach was introduced to forestry around 2000 [26,27], and distances are calculated based on various geospatial methods and tools. Pentek et al [28] and Petkovic et al [29] proposed similar methods for the calculation of the PSD based on commonly available geospatial tools. These methods include four steps: (1) the center of gravity of each forest stand is defined, (2) the nearest point on the forest road to the center of gravity is defined and the connecting line between these two points is created, (3) the PSD is calculated based on the 2D or 3D length of the related connecting line for each forest stand, and (4) the PSD is corrected by the wood assortment skidding factor and the expected volume of cut timber.…”

Planning of forest traffic infrastructure

“…Један од најважнијих фактора од којег зависе трошкови привлачења јесте транспортна дистанца привлачења на коју утичу: врста рељефног подручја, нагиб терена, присуство препрека на површини земљишта, усљед чега долази до заобилажења и продужења транспортне дистанце. Фактор продужења геометријске транспортне дистанце приликом рачунања стварне креће се од 1,1 до 2,6 у низијским, односно планинским условима рељефа (Lotfalian et al 2012;Petković et al 2015;Petković et al 2017a;Petković et al 2017б). Предуслов за анализу отворености јесте квалитетна и ажурирана дигитална база података коју је потребно водити у оквиру катастра примарних и секундарних шумских комуникација.…”