Öğrencilerin Rahatta (Konforda) Bozulma Hemşirelik Tanısını Belirleme Durumlarının Saptanması

Abstract

Bu çalışma hemşirelik fakültesi 2. Sınıfında öğrenim gören ve uygulama yapan öğrencilerin bakım sorumluluğunu üstlendikleri hastalarında saptadıkları Gordon'un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline (FSÖ) dayalı Kuzey Amerika Hemşireler Birliği tanıları (NANDA) kullanarak belirledikleri rahatta (konforda) bozulma hemşirelik tanısını kullanma durumları ve bu tanıya ilişkin uygun amacın belirlenmesini incelemek amacıyla tanımlayıcı ve retrospektif olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evren ve örneklemini Mart 2015 -Haziran 2017 tarihleri arasında Gastroenteroloji kliniğinde uygulama yapan 74 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verileri bir hemşirelik fakültesi 2. sınıfında öğrenim gören 74 öğrencinin staj dosyalarındaki bakım planları incelenerek elde edildi. Elde edilen 418 hemşirelik tanısının incelenmesi sonucunda bu tanılardan 39'unun Rahatta (Konforda) Bozulma hemşirelik tanısı olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin hasta bakımında kullandığı hemşirelik Bakım planlarında Gordon'un FSÖ ve fiziksel muayene bulguları yer almaktadır. Gordon'un FSÖ'ne dayalı NANDA Taksonomi II'nin 156 hemşirelik tanısının bulunduğu tanı listesinden yararlanılarak PES (Problem, Etyoloji, Semptom) kriterlerine göre değerlendirilmiştir. Veriler bilgisayar ortamında sayı ve yüzde ile değerlendirilmiştir. Bulgular ve Sonuç: Araştırma kapsamında takip edilen 74 hastanın (her öğrencinin bir hastası bulunmakta) tamamına Rahatta (Konforda) Bozulma hemşirelik tanısı kullanılması uygunken, hastaların sadece %52.7'sine (39) bu tanı kullanılmıştır. Öğrencilerin bu tanıya yönelik koydukları amaçlar değerlendirildiğinde %15.3'ünün (6) yanlış, %84.7'sinin(33) ise doğru amaç yazdığı saptanmıştır. Öğrencilerin bu tanıları koyma nedenleri incelendiğinde, uyku hijyeninde bozulma (%15.6), stres yaşama (%10.3), hastane ortamında bulunma (%20.6), ağrı-bulantı yaşama (%33.3), kaşıntı yaşama (%7.6), yorgunluğun olması (%12.8) olarak saptanmıştır. Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin araştırma sürecince kullandıkları hemşirelik tanı sayısı öğrenci başına ortalama 5.6'dır. Araştırma kapsamında alınan hastaların tamamına (74) rahatta (konforda) bozulma tanısı kullanılması uygunken, bu hastaların %52.7'sine bu tanı kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin %84.7'sinin doğru amacı belirleyebildiği saptanmıştır.

Yaşlilikta Konfor

“…Yaşlı bireyin yaşam kalitesinin yükseltilmesinde birçok faktörün etkisi olmaktadır (2,5). Bu faktörlerden biri olan "Konfor" / "Konforlu olma" doğumdan itibaren aranan bir durum ve ulaşılmak istenen bir hedeftir (6). Bebek kucağa alındığında, dizi yaralanan bir çocuğun öpüldüğünde ağlamasını kesmesi, yaşlı bir bireyin eline dokunulduğunda / sessizce yanında oturulduğunda rahatladığını ifade eder (7).…”

“…Konfor durumu ve konforun sağlanmasında yaşlı bireye özgü toplanan veriler değerlendirilerek hemşirelik tanıları belirlenir (6,14). Hemşirelik tanılarında amaç, yaşlı bireylerin fonksiyonlarının en üst düzeye çıkarılması ve Günlük Yaşam Aktivitelerinde optimal bağımsızlığın sağlanması, komplikasyonların önlenmesi ve konforun en üst düzeyde olmasıdır (6,10). NANDA-I Hemşirelik Tanıları Tanımlar ve Sınıflandırmalar listesinde 13 alan bulunmakta ve bu alanlardan 12.sini konfor alanı oluşturmaktadır.…”

“…NANDA-I Hemşirelik Tanıları Tanımlar ve Sınıflandırmalar listesinde 13 alan bulunmakta ve bu alanlardan 12.sini konfor alanı oluşturmaktadır. Konfor alanında da fiziksel, çevresel ve sosyal konfor olmak üzere üç sınıf konforda bozulma, bulantı, akut ve kronik ağrı, sosyal izolasyon ve konforu güçlendirmeye hazır oluş olarak altı hemşirelik tanısı onaylanmıştır (6,27).…”

“…Yaşlı bireyde konfor düzeyini etkileyebilecek sık görülen hemşirelik tanıları, ilişkili faktörler amaç/beklenen sonuçları ve bakım girişimleri incelendiğinde; Konforda Bozulma: Tehlikeli, rahatsız edici bir uyarana tepki olarak rahatsızlık duygusu yaşayan bireydeki durum. Amaç / beklenen sonuçlar: Kalp hızı, ritmi ile solunum hızını koruma, kas gerginliğini azaltma, ağrı ölçeğiyle ağrıyı raporlama ve uyku düzenini sağlama (6,10,27). Sosyal İzolasyon: Başkaları ile daha fazla birlikte olma gereksinimi ya da isteği olan ya da böyle algılanan, ancak ilişki kuramayan birey ya da gruptaki durum.…”

“…gün, ikinci gün ile 3. gün arasında GKÖ toplam puan ortalaması farkları açısından anlamlı fark olmadığı saptanmıştır (33). Alp ve Çınar Yücel (2017) huzurevinde yaşayan yaşlılarda Terapötik Dokunmanın (TD), konfor ve anksiyeteye etkisini incelemek amacıyla, randomize kontrollü deneysel (ön test-son test kontrol gruplu çalışma) olarak planlanan çalışmada Terapötik Dokunma'nın huzurevinde yaşayan yaşlılarda anksiyeteyi azaltırken, yaşlıların konfor düzeyini arttırdığı saptanmıştır (34).…”