Określenie profilu kwasów tłuszczowych w wyciągach uzyskanych za pomocą ekstrakcji dwutlenkiem węgla w stanie nadkrytycznym z liści pokrzywy zwyczajnej (Urtica dioica L.)

Abstract

Ekologiczne ekstrakty roślinne bogate w substancje biologicznie aktywne są cennym surowcem dla przemysłu spożywczego, stąd ciągle poszukuje się nowych ich źródeł. Szczególną uwagę zwraca się na rośliny pospolite, odporne na trudne warunki atmosferyczne, łatwo dostępne i tanie w uprawie. Do tego typu roślin należy pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.). Celem pracy było określenie profilu kwasów tłuszczowych zawartych w liściach pokrzywy zwyczajnej, w wyciągach uzyskanych metodą ekstrakcji za pomocą nadkrytycznego dwutlenku węgla z dodatkiem etanolu. Uzyskano 5 ekstraktów różniących się sposobem pozyskania oraz parametrami procesu – czasem, ciśnieniem i temperaturą. Profil kwasów tłuszczowych oznaczono metodą GC-MS. Identyfikację związków przeprowadzono na podstawie porównania widm masowych z biblioteką NIST 11 oraz porównania czasów retencji z certyfikowanym materiałem odniesienia. We wszystkich ekstraktach udział nienasyconych kwasów tłuszczowych był większy niż nasyconych kwasów tłuszczowych. W badaniach wykazano, że wzrost temperatury i ciśnienia procesu skutkował wyekstrahowaniem większej ilości pożądanych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Największą zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych cechował się ekstrakt otrzymany w temp. 50 ºC przy ciśnieniu 250 barów. W wyciągach uzyskanych przy zastosowaniu niskiego ciśnienia i wydłużonego czasu ekstrakcji nie zidentyfikowano kwasu eikozapentaenowego, który był obecny w pozostałych próbach.