Okul Müdürlerinin Demokratik Tutumları

Abstract

Okulun siyasal işlevini etkili olarak yerine getirmesi, okulu yöneten müdürlerin demokratik tutumlarına bağlıdır. Bu araştırmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre, okul müdürlerinin demokratik tutumlarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın yöntemi nitel bir çalışma olup, veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Görüşmecilerin doldurmuş olduğu formlar önce numaralanmış ve sonra bunlar analize tabi tutulmuştur. Elde edilen kavramlardan kategorilere ve temalara ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğretmenler demokratik tutum kavramını "eşitlik ve hakkaniyet" olarak değerlendirmişlerdir. Öğretmenlerin çoğunluğu okul müdürlerinin demokratik tutuma sahip olmadığı görüşündedirler. Okul müdürlerinde eksik gördükleri demokratik tutumlar, ayrımcılık yapma, yeniliklere açık olmama, başkalarının fikirlerini almama olarak sıralanmıştır. Okul müdürünün demokratik tutuma sahip olmaması halinde, eğitim öğretimin olumsuz etkileneceğini, güven, bağlılık ve motivasyonun azalacağı vurgulanmaktadır. Öğretmenler, demokratik bir müdürde bulunması gereken davranışları, farklı görüşlere saygı duyar, adaletli davranır ve yeniliklere karşı açıktır olarak nitelendirmişlerdir. Okul müdürlerinin demokratik tutum ve davranışlarını geliştirmeye yönelik eğitim almaları önerilmiştir.

Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliği Çağın Gereksinim Duyduğu Okul Yöneticilerini Seçebiliyor mu?

“…This finding of the research is based on McEwan's (2018) conclusion that effective school administrators should be open to criticism and calm in the face of criticism directed at them in order to have the opportunity to improve themselves, and Helvacı and Aydoğan's (2012) finding that an effective school administrator is someone who is understanding and empathetic. It seems to coincide with the results of the research (Gül & Saraç, 2018), which evaluates school principals' lack of openness to innovation as a lack of democratic behavior.…”

Okul yöneticilerinin demokratik tutumları ile öğretmenlerin motivasyonel kararlılıkları arasındaki ilişki

“…Okul yöneticilerinin demokratik tutumlarına (Başaran ve Dedeoğlu, 2013;Boydak Özan, Türkoğlu ve Şener, 2010;Gül ve Saraç, 2018;Koçoğlu, 2013) ve öğretmenlerin motivasyonel kararlılığına yönelik birçok araştırma (Sarıcam, Akın, Akın ve İlbay, 2014;Demir ve Peker, 2017) yapılmış olmasına karşılık okul yöneticilerinin demokratik tutumları ile öğretmenlerin motivasyonel kararlılıklarını birlikte inceleyen bir araştırmanın yapılmamış olması alanda bir eksiklik olarak görülmektedir. Diğer taraftan Türkiye gibi demokrasi ile yönetilen bir ülkede demokratik bir toplumun oluşmasında okul yöneticilerinin demokratik tutumlarının çok önemli olduğu düşünülmektedir.…”

Algılanan Müdür Yönetim Tarzı ve İçsel Motivasyonun Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığına Etkisi

“…Örgütteki insanların şahsi ihtiyaç ve isteklerini en iyi biçimde yerine getiren ve hedeflerine ulaştıran örgütün yönetimidir (Erdoğan, 2014, s.40). Demokratik müdür, farklı görüşlere saygılı, adaletli, yeniliklere karşı açık görüşlü biri olarak (Gül ve Saraç, 2018) okulundaki öğretmenlerin yönetimsel uygulamalara katılımını önemli görmektedir (Zel, 2001).…”