Okul Öncesi̇ Çocuklarin Di̇ji̇tal Oyun Oynama Süreleri̇ne Göre Oyun Eği̇li̇mi̇ İle Konsantrasyon Düzeyleri̇ni̇n İncelenmesi̇

Abstract

ÖzBu araştırmanın amacı, okul öncesi çocukların oyun eğilimlerinin ve konsantrasyon düzeylerinin dijital oyun oynama sürelerine göre incelenmesidir. Bu araştırma nicel araştırma yöntemi doğasına uygun olarak planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2019-2020 eğitim öğretim yılının birinci yarıyılında Ankara ve Kars il merkezinde MEB'e bağlı resmi bağımsız anaokullarına devam eden 60-72 aylık 442 çocuk, ebeveyn ve çocukların öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmada dört farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Kullanılan veri toplama araçları sırasıyla; Kişisel Bilgi Formu, Dijital Oyun Oynama Süresi Kayıt Formu, Çocuklar için Oyun Oynama Eğilimi Ölçeği, Beş Yaş Çocuklar için Frankfurter Konsantrasyon Testi'dir. Veri toplama araçlarına ait geçerlik ve güvenirlik bilgilerine makalede yer verilmiştir. Araştırmanın sonucunda, çocukların dijital oyun oynama sürelerine göre oyun oynama eğilimi ve konsantrasyon düzeylerinde anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Anlamlı farklılığın yönü incelendiğinde daha kısa süre dijital oyun oynayan çocukların lehinedir. Dijital oyun oynama süresi arttıkça çocukların oyun oynama eğilimi ve konsantrasyon puanlarının azaldığı tespit edilmiştir.

Dijital Oyun Ortamında NFT Kullanımı ve Oyna-Kazan Modelinin Yapısal Analizi

“…Huizinga'nın (1950) "Homo Ludens" adlı çalışması ile kuramsal düzeyde başlayan oyun alanı çalışmaları, dünya üzerinde toplumların oyun kültürlerinin dönüşümleri ile bireylerin bu alandaki etkilerinin boyutları üzerine odaklanmaktadır. Bu alanda ilköğretim üzerine yapılan çalışmalar arasında; (Çakır, 2013;Horzum v.d.,2008;Üstündağ, 2019;Dursun ve Eraslan-Çapan, 2018;Oral ve Arabacıoğlu 2019;Güvendi v.d., 2019Güvendi v.d., , Öner, 2020Kuşay ve Akbayır, 2015;Gözüm ve Kandır, 2020;Özer, 2020;Aydoğdu, 2021;Marufoğlu ve KutluTürk, 2021;Kestane, 2019;Ekinci v.d., 2017;Hazar ve Hazar, 2018d;Öztürk Eyimaya v.d., 2020Öztürk Eyimaya v.d., , Özmen,2019Gökbulut,2020;Küçük ve Çakır, 2020;Talan ve Kalınkara, 2020); Lise Öğrencileri üzerine odaklanan çalışmalarda; (Taylan v.d., 2017;Taylan, Topal ve Ayaz, 2018, Göldağ, 2018Soyöz-Semerci ve Balcı, 2020;Temiz, Korkmaz ve Çakır, 2020); Üniversite öğrencilerinin dijital oyunlarda bağımlılık düzeyini inceleyen temel araştırmalarda; (Çavuş v.d., 2016;Aktaş ve Bostancı Daştan, 2021;Orak v.d., 2021); Diji-tal oyunlar konusunu pandemi üzerinden ele alan (Dağ v.d., 2021;Küçükvardar ve Türel, 2022;Güzen, 2021;Karataş, 2021); Dijital Oyunlar konusunda sektörel bazlı yapılan araştırmalarda; (Yengin, 2011;Coşkun ve Öztürk 2016;Hazar, 2019b;Binark, 2009;Hazar v.d., 2017c;Griffiths ve Davies, 2005;…”

Parental Views on Digital Gaming Habits of Children in Early Childhood Period

“…Yapılan araştırmanın sonucuna göre 3-7 yaş arası oyun çağındaki çocukların %81,52 gibi büyük çoğunluğunun dijital oyun oynayarak vakit geçirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Benzer şekilde, alan yazında 4-6 yaş arası çocukların önemli bir kısmının dijital oyun oynayarak vakit geçirdikleri belirtilmektedir (Akçay ve Özcebe, 2012;Darga, 2021;Gözüm ve Kandır, 2020;Gözüm ve Kandır, 2021;Toran ve diğerleri, 2016;TÜİK, 2013a). Yurtdışında yapılan araştırmalara bakıldığında, aynı şekilde çocukların büyük çoğunluğunun dijital ekran karşısında vakit geçirdiklerini kanıtlayan çalışmalar bulunmaktadır (Cristia ve Seidl, 2015;Ofcom, 2018;Papadakis, Gözüm, Kalogiannakis, Kandır, 2022).…”

“…Çocukların oyun tercihlerini dijital oyunlardan yana yapmalarında teknolojik aletlerin kolay erişiminin yanı sıra çocuğun yaşı, cinsiyeti, anne/babanın oyun oynama durumu gibi farklı etkenler etki etmektedir. Çocukların dijital oyun oynama yaşının okul öncesi döneme kadar indiği göze çarpmaktadır (Akçay ve Özcebe, 2012;Gözüm ve Kandır, 2020). Özellikle cep telefonlarının çocuklar için kolay erişilebilir hale gelmesi çocukların bebeklik döneminde dijital oyunlar ile tanışmalarına neden olmaktadır (Aral ve Doğan Keskin, 2018;Toran ve diğerleri, 2016).…”

“…Çeşitli teknolojik aletler aracılığı ile sanal ortamda oynanan dijital oyunların kontrolsüz oynandığı durumlarda çocuklarda birtakım sağlık sorunlarına, akademik başarıda olumsuzluklara, davranış bozukluklarına, sosyal gelişimleri, aile içi iletişim, algı ve dikkatleri, konsantrasyon becerileri üzerinde olumsuzluklara neden olduğu belirlenmiştir (Akçay ve Özcebe, 2012;Aydoğdu Karaaslan, 2015;Gözüm ve Kandır, 2020;Hastings ve diğerleri, 2009;Kabakçı Yurdakul, Dönmez, Yaman ve Odabaşı, 2013;Mustafaoğlu, Zirek, Yasacı ve Özdinçler, 2018;Toran ve diğerleri, 2016). Dijital oyunlarla geçirilen sürede ise çocuklarını oyunların olumsuz etkilerinden uzak tutmak açısından anne/babaların birer "Dijital Ebeveyn" olmaları önem arz etmektedir.…”

Erken Çocukluk Dönemi̇nde Motor Geli̇şi̇m Ve Ri̇skli̇ Oyun İli̇şki̇si̇

“…Özellikle, son 1 yıldır görülen Covid-19 pandemisi, çocukların teknolojik araçlarla uzun saatler geçirmelerine sebep olmuştur. Dijital oyun oynama süresinin artması, açık havada hareketli oyun oynamalarını engelleyen sorunları, hareket, konsantrasyon seviyeleri ve oyun oynama eğilimlerinde azalmaları getirmiştir (Gözüm ve Kandır, 2020;Yıldız ve Fatih, 2021).Uzun süre kapalı ortamlarda bulunmak ve dijital araçlarla vakit geçirmek; psikomotor becerileri geliştirmek, risk ve mücadele içeren oyunlar oynamak, duyu deneyimleri elde etmek, çevreye duyarlı davranışlar edinmek gibi çocukların açık havada oynadığı oyunlardan edindiği becerilerden mahrum kalmalarına sebep olmaktadır (Cevher-Kalburan, 2014;Coe, 2017;Tuğrul, Metin-Aslan, Ertürk, Özen-Altınkaynak, 2014;Zamani, 2016). Bu noktada, çocukların fiziksel aktivite seviyelerini yükseltmelerini sağlayacak açık hava ortamlarının yaygın olarak kullanılmasında, kamusal alanları düzenleyen ulusal ve yerel yetkililerin, eğitim kurumlarının, eğitimcilerin ve ebeveynlerin önemli sorumlulukları bulunmaktadır.…”