Onafhankelijkheid vs. Accountability: de casus van de nieuwe EU financiële toezichthouders

Abstract

IntroductieNa ingrijpende gebeurtenissen, zoals de recente financiële crisis, komt de discussie over de meest effectieve vorm van regulering en handhaving vaak op. Dit leidt meestal, onder andere, tot het invoeren van nieuwe regelgeving of het aanpassen (versterken) van bestaande regels en handhavingsmechanismen om soortgelijke evenementen in te toekomst te voorkomen. Tegelijkertijd wil men effectief zijn in de beleidscyclus.De onafhankelijke bestuursorganen worden vaak gecreëerd naar aanleiding van een crisis 1 en gezien als een manier om effectiviteit in de beleidscyclus te verhogen; 'because they are one step removed from election returns', 2 onafhankelijke agentschappen worden geacht 'to develop and employ expertise in order to produce, or help principals produce appropriate public policy'. 3 Echter, de mogelijke oplossing voor een probleem brengt een andere uitdaging mee: 'independent, hence unaccountable'. 4 Een ongemakkelijke verhouding tussen onafhankelijkheid en accountability kan bestaan door het feit dat politieke verantwoordelijkheid normaliter via de minister loopt; iets wat bemoeilijkt wordt door de onafhankelijke status van agentschappen. 5 Hoewel het debat over hoe de wetgever accountability van onafhankelijke agentschappen kan verzekeren niets nieuws is, bestaan er verschillen wat betreft hoe de wetgevers met dit dilemma omgaan. De situatie in de EU waarbij een aantal onafhankelijke maar accountable financiële toezichthouders recent zijn ingesteld,