Orta Yetişkinlik Döneminde Sorumluluk ve Dindarlık İlişkisi Üzerine Nicel Bir Araştırma

Abstract

İnsan yaşamının gelişim evrelerinden biri olan, hayatın gençlik ve yaşlılık arasındaki kısmı olarak nitelendirilen orta yetişkinlik, gelişimin tepe noktası olarak ifade edilmekte ve yaşam serüveninin verimli yılları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, ifade edilen verimli yıllar içerisinde insanın yaşam serüveninde etkin rol oynadığı düşünülen orta yetişkinlik döneminde sorumluluk ve dindarlık kavramı ele alınacaktır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, orta yetişkinlik döneminde bulunan bireylerin sorumluluk ve dindarlık düzeyleri arasındaki ilişkiyi ve orta yetişkinlerin sorumluluk ve dindarlık düzeylerinin bazı demografik değişkenlere (cinsiyet, yaş, medeni durum, gelir durumu) göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Araştırma 2022 yılında, Samsun ve Ordu illerinde ikamet etmekte olan, 35-55 yaş aralığında bulunan, kolay örnekleme yöntemiyle seçilmiş 365 orta yetişkin üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada kullanılan veriler Kişisel Bilgi Formu, Sorumluluk Duygusu ve Davranışı Ölçeği ve Dindarlık Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmada nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmış olup online uygulama sonucunda elde edilen veriler SPSS 22 paket programı ile analiz edilmiştir. Veriler normal dağılım göstermediğinden gruplar arası farklılaşmayı tespit etmek için ikili gruplandırmalarda Mann Whitney U ve çoklu gruplandırmalarda Kruskal Wallis H testi uygulanırken, sorumluluk ve dindarlık arasındaki ilişkinin anlamlılığını, kuvvetini ve yönünü belirlemek için Spearman Brown (Korelasyon) analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, orta yetişkinlerin sorumluluk duygu ve davranış düzeylerinin cinsiyete göre farklılık gösterdiği, gelir durumuna göre ise sorumluluk duygu düzeylerinde farklılık gösterip davranış düzeylerinde farklılık göstermediği ve yaş, medeni durum gibi demografik değişkenlere göre sorumluluğun hem duygu hem de davranış boyutunda anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Orta yetişkinlerin dindarlık düzeyleri ise cinsiyet, yaş, gelir ve medeni duruma göre incelendiğinde yapılan analizler neticesinde anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte araştırmanın temel problemini teşkil eden orta yetişkinlerin sorumluluk duygu ve davranışı ile dindarlık düzeyleri arasında ise anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmektedir. Buna göre sorumluluk ile dindarlık arasında hem duygu hem de davranış boyutunda pozitif yönde ve orta düzeyde bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.