Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Öyküleyici Metinlerdeki Empati Durumlarının Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı Türkçe ders kitaplarında yer alan öyküleyici metinlerdeki empati durumlarını tespit etmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinin kullanıldığı araştırmada, çalışma materyali olarak Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2020-2021 eğitim-öğretim yılında okutulan Türkçe ders kitaplarından her sınıf düzeyinde bir ders kitabı seçilmiştir. Bu kitaplarda yer alan öyküleyici metinler, içerik analizi çeşitlerinden duygusal yön analizine göre incelenmiştir. 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki öyküleyici metinlerde 33, 6. sınıf Türkçe ders kitabındaki öyküleyici metinlerde 23, 7. sınıf Türkçe ders kitabındaki öyküleyici metinlerde 19, 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki öyküleyici metinlerde 15 empati durumu tespit edilmiştir. Bu bağlamda incelenen öyküleyici metinlerde önemli derecede empati durumuna yer verildiği ve bu empati durumlarının genel olarak metinlere serpiştirildiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan hareketle okul öncesi ve ilkokul gibi farklı düzeylerde, farklı ders kitaplarında ve edebi eserlerde empati durumları üzerine çalışmalar yapılması ve nitelikli eserlerin okuyucularla buluşturulması önerilmiştir.

Investigation of Reading Texts and Activities Related to Texts in Primary School 4th Grade Turkish Course Books

“…Akyol (2013)'a göre okuma, okuyucunun metinden edindiği bilgileri ön bilgileriyle harmanlayarak yeniden yorumladığı ve anlamlandırmaya çalıştığı dinamik bir süreçtir. Temizkan'ın (2007) da ifade ettiği gibi sürekli değişim hâlinde olan öğrenim dünyasında değişmeyen tek şeyin yazılı ve görsel olarak sunulan bilginin okunup anlaşılması ve sonrasında değerlendirilmesi gerekliliği, temel dil becerilerinin öğrenilmesinde araç niteliği taşıyan metinlerin (Aslan, 2017;Kaya ve Aydın, 2023) önemini ortaya koymaktadır. Metinlerin öğrenim yaşamında hayati öneme sahip olması Türkçe ders kitaplarında yoğun bir şekilde okuma metinlerine yer verilmesine (Kaya ve Kardaş, 2019) sebep olmakta; ilgili metinlerin ana hatlarıyla anlaşılabilmesi için okuma becerisinin gelişmiş olması gerekmektedir (Bayram ve Aktaş, 2021).…”

Açık Öğretim Ortaokulu Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Değer Aktarımı Açısından İncelenmesi

“…Kaya, Palas ve Can (2022) kişioğlunun tarihsel süreç içerisinde başından geçen birçok olaydan çok yönlü etkilendiğini ifade etmiştir. Kaya ve Erol (2021) teknolojideki gelişmelerin, günümüz dünyasının karmaşık bir yapıya bürünmesine sebep olduğunu, bu karmaşık ve değişen durumun ise insanların sahip olduğu değerleri etkilediğini belirtmiştir. Değerlerin bireyler tarafından tanınması, benimsenmesi, kültür aktarıcısı olarak taşınması ve içinde bulunulan döneme göre şekillenmesi konusunda etkili olan önemli etkenlerden biri de eğitimidir.…”